WiadomościWiadomości

Chiny: Fakty, Wydarzenia, Opinie (12/2023/264)

Chiny i Świat

Po Chińskim Nowym Roku, a z początkiem lutego ruszyła chińska ofensywa dyplomatyczna, o niezwykłym w perspektywie ostatnich kilku lat nasileniu.

Kambodża

W dniach od 9 do 11 lutego, oficjalną wizytę w Chinach złożył premier Królestwa Kambodży Hun Sen.

Premier Hun Sen i dyrektor Wang Yi

W trakcie tej wizyty kambodżański minister turystyki ogłosił wprowadzenie programu dla chińskich turystów, umożliwiający im dokonywanie wszelkich płatności realizowanych podczas pobytu w Kambodży a dokonywanych kartami kredytowymi czy za pośrednictwem płatności mobilnych przy użyciu chińskiego juana (RMB).1

Jest to oczywiście ruch mający przyciągnąć do Kambodży jeszcze większą liczbę chińskich turystów, o których zabiegają również inne kraje Azji Południowo-Wschodniej (np. Tajlandia zniosła wszelkie restrykcje sanitarne i wizowe dla obywateli ChRL).

Kambodżę odwiedzałem parokrotnie. Dlatego też intryguje mnie jak rząd kambodżański zamierza skutecznie wprowadzić ten program w życie, skoro w Kambodży od turystów wymaga się płatności w dolarach amerykańskich, a nie w lokalnej walucie (riel kambodżański)2.

Podczas spotkania premiera Hun Sena z przedstawicielami chińskich władz złożono deklaracje „żelaznej przyjaźni” między oboma państwami i zapowiedziano wzmocnienie wszechstronnej współpracy. Podpisano także 10 umów dotyczących współpracy i wspólnych projektów w obszarze rolnictwa, infrastruktury, handlu, energii i bezpieczeństwa (w domyśle wojskowej).3

Sformalizowano plany o dalszym rozwoju nadmorskiej prowincji Sihanoukville jako wielofunkcyjnej ekonomicznej strefy, w której inwestorami są chińskie firmy4, przedłużono na kolejne lata projekt China-Cambodia Development Cooperation (2023-2025), podpisano umowy dotyczące projektów infrastrukturalnych (budowa dróg i autostrad, lotnisk), Kambodża przystąpiła do realizowanego od kilku lat projektu budowy linii kolejowej Chiny – Laos -Tailandia5.

Oczywiście nie obyło się bez deklaracji potwierdzającej, iż Tajwan jest integralną częścią Chin, a co za tym idzie, wszelkie problemy dotyczące tego regionu są wewnętrzną sprawą Państwa Środka.

Źródła:

1 https://news.sina.cn/2023-02-13/detail-imyfqaws9269462.d.html

W tym roku Kambodżę odwiedzi od 800 tysięcy do 1 mln chińskich turystów.

2 1,00 RMB to ok. 598 KHR (1,00 PLN to ok. 918 KHR);

3 https://www.fmprc.gov.cn/web/zyxw/202302/t20230211_11023942.shtml

4 W Sihanoukville, stolicy prowincji, znajduje się niewielka baza marynarki wojennej modernizowana przez Chiny, strefa ekonomiczna stworzona i zarządzana przez chińskie firmy oraz rozbudowywana przez chińskie firmy baza turystyczna (hotele, a także liczne kasyna). Prowincja od kilku lat nosi miano „Małe Chiny”.

5 Odcinek Chiny-Laos oddano do użytku, o czym informowaliśmy TUTAJ.

Iran-Chiny starzy przyjaciele

Kolejnym przywódcą, który w lutym (14-16.02.) odwiedził Chiny był prezydent Iranu Ebrahim Raisim. Przyjęto go w największymi honorami. Ebrahim Raisim otrzymał na przykład doktorat honoris causa Uniwersytetu Pekińskiego, poświęcono mu osobiście wiele czasu w centralnej telewizji i wiodących mediach, którym udzielił kilku wywiadów.1

Była to pierwsza wizyta irańskiego prezydenta w Chinach od 20 lat. Jest kolejnym potwierdzeniem rozwoju relacji między oboma państwami.

W komunikacie podsumowującym wizytę premiera Iranu w Chinach podkreślono, że oba państwa przeciwne są stosowaniu sankcji w polityce międzynarodowej jako formy rozwiazywania sporów miedzy państwami.2

Chiny podkreślały, że oba państwa łączy “tradycyjna przyjaźń”, a ich dwustronne relacje “wytrzymały próbę zmian układów międzynarodowych”. Chiny będą promować rozwiązanie irańskiej kwestii nuklearnej.

Iran w tym roku przystąpi do Szanghajskiej Organizacji Współpracy oraz do BRICS3.

W trakcie wizyty prezydenta Ebrahima Raisima w Pekinie podpisano szereg szczegółowych umów o współpracy w dziedzinie energii, transportu, rolnictwa, handlu i inwestycji. Wszystkie te umowy zawarto w oparciu o porozumienie o „strategicznej współpracy” Chin z Iranem, w ramach którego ChRL zobowiązało się do zainwestowanie w Iranie 400 mld USD w okresie 25 lat.

Źródła:

1 https://www.guancha.cn/internation/2023_02_15_679978.shtml

2 https://www.fmprc.gov.cn/web/zyxw/202302/t20230216_11025836.shtml

  https://international.caixin.com/2023-02-16/101998619.html

3 Szanghajska Organizacja Współpracy powstała na zrębach tzw. Szanghajskiej Piątki w 2001 roku. Organizacja jest sojuszem politycznym państw, który skupiają swoje cele wokół bezpieczeństwa, stabilności oraz współpracy gospodarczej i geopolitycznej w Azji Centralnej, Północnej i Wschodniej. W ostatnim czasie organizacja ta przyciąga również uwagę państw spoza Azji. Członkami organizacji są Chiny, Rosja, Indie, Kazachstan, Kirgistan, Pakistan, Tadżykistan i Uzbekistan. Obserwatorami są Azerbejdżan, Armenia, Kambodża, Nepal, Turcja, Sri Lanka, Afganistan, Białoruś i Mongolia.

Organizacja powstała z inicjatywy Chin.

BRICS organizacja powołana z inicjatywy Chin w 2006 roku, której członkami były Brazylia, Rosja, Indie, Chiny i Republika Południowej Afryki – podówczas pięć najszybciej rozwijających się gospodarek wschodzących. Nowymi członkami BRICS zostaną takie państwa jak Argentyna i Iran. Kolejka państw zainteresowanych wejściem do tego układu (głównie o charakterze gospodarczym) zaczęła gwałtownie się wydłużać. A znalazły się w niej takie państwa jak Egipt, czy Meksyk.

Wang Yi (14-22.02.): Francja, Włochy, Monachijska Konferencja Bezpieczeństwa, Węgry i Rosja.1

Na początku swej podróży dyplomatycznej do Europy Wang Yi odwiedził Francję i Włochy. W obu przypadkach „business as usual”.

Szefowa francuskiego MSZ Catherine Colonna powiedziała, że Francja przywiązuje wagę do relacji z Chinami i uważa, iż dla Francji i Chin bardzo ważne jest wzmocnienie dialogu strategicznego. W obliczu coraz bardziej złożonej sytuacji międzynarodowej oba państwa powinny współpracować na rzecz stabilizacji i równowagi, przestrzegać multilateralizmu, przeciwstawiać się konfrontacji bloków i unikać podziałów.

Wang Yi oświadczył, że Chiny zawsze uważały Francję za priorytetowego partnera i są gotowe do dalszego wzmacniania wymiany na wysokim szczeblu, otwierania nowych perspektyw, nadawania nowego impetu stosunkom Chiny-UE oraz wnoszenia większego wkładu w promowanie współpracy międzynarodowej oraz rozwiązywanie globalnych wyzwań2.

Stanowisko wobec kwestii Tajwanu jest jednoznaczne. Francja opowiada się za jednymi Chinami, jest przeciw dążeniom tej wyspy do niepodległości.

W odniesieniu do wojny na Ukrainie Wang Yi podkreślił, że Chiny trzymają się obiektywnego i sprawiedliwego stanowiska, zawsze były zaangażowane w pokój i promowanie negocjacji. Chiny przywiązując wielką wagę do francuskiej pozycji mocarstwa chciałyby, aby przy współudziale Francji cała społeczność międzynarodowa połączyła swoje wysiłki w celu jak najszybszego znalezienia politycznego rozwiązania konfliktu, doprowadzenia do zawieszenia broni, a następnie zakończenia wojny na Ukrainie.

Prezydent Włoch Sergio Mattarella i dyrektor Wydziału Spraw Zagranicznych Komitetu Centralnego KPCh Wang Yi

W tym samym tonie przebiegały rozmowy Wang Yi we Włoszech. Tu Wang Yi spotkał się z prezydentem Sergio Matarellą oraz członkami rządu włoskiego.

Kolejnym punktem europejskiej podróży Wanga Yi była Monachijska Konferencja Bezpieczeństwa3.

Na posiedzeniu plenarnym Wang jednoznacznie stwierdził4 m.in.:

  • epidemia koronawirusa doświadczana przez świat w ciągu ostatnich trzech lat dowodzi, że wszyscy jesteśmy członkami globalnej wioski i należymy do społeczności, przed którą wspólna przyszłość. Globalne społeczeństwo nie może powrócić na dawną ścieżkę konfrontacji, podziałów na obozy, nie może wpaść w pułapkę gry o sumie zerowej czy konfliktów zbrojnych.
  • aby świat był bezpieczniejszy, wszyscy powinni przestrzegać poszanowania suwerenności, integralności terytorialnej każdego państwa, dążyć do pokojowego rozstrzygania sporów na drodze dialogu oraz negocjacji. Należy powrócić do celów i zasad Karty Narodów Zjednoczonych oraz podkreślać kluczową rolę rozwoju dla przyszłości ludzkości.
  • w sprawie konfliktu na Ukrainie Chiny “nie stały bezczynnie, ani nie dolewały oliwy do ognia”. Istnieją jednak pewne siły, które najwyraźniej nie chcą, aby doszło do negocjacji, które mogłyby zakończyć się sukcesem, które nie chcą, aby wojna w Ukrainie zakończyła się szybko”. Zaproponował, aby wszyscy zachowując spokój zaczęli myśleć, zwłaszcza przyjaciele w Europie, o tym, jakie wysiłki można podjąć, aby zatrzymać tę wojnę.
  • Chiny przedstawią dokument dotyczący kryzysu na Ukrainie, w którym znajdzie się stwierdzenie, że integralność terytorialna wszystkich krajów musi być bezwzględnie respektowana5.
  • są tylko jedne Chiny, co nie oznacza, że interwencja militarna w sprawie Tajwanu jest nieuchronna. Ale wszelkie tajwańskie “siły niepodległościowe” to zagrożenie dla pokoju. Chiny przestrzegają przed wspomaganiem tych sił, jak i tych, którzy chcieliby oderwać Tajwan od Chin.

Dyrektor Wang w Monachium wziął również udział w konferencji prasowej, w czasie której bardzo mocno, w ostrych słowach skrytykował USA za – jak to określił – „histerię balonową”. Reakcja administracji amerykańskiej miała, wedle Wanga, pokazać słabość Ameryki. Wang skrytykował USA również za sankcje przeciw Rosji i dostarczanie broni Ukrainie.

W ciągu dwóch dni konferencji monachijskiej Wang Yi odbył wiele spotkań bilateralnych, w tym z Sekretarzem Stanu USA A. Blinkenem oraz ministrem sprawa zagranicznych Ukrainy D. Kułebą.6

Informacje dotyczące obu tych spotkań są bardzo skąpe.

Spotkanie z amerykańskim sekretarzem stanu trwało ok. 50 minut. Miało ono charakter nieformalny, na życzenie strony amerykańskiej.

Anthony Blinken miał zdecydowanie oświadczyć, że w przyszłości nie może dojść ponownie do incydentu z balonem, który naruszył przestrzeń powietrzną Stanów Zjednocpoznych7. Ostrzegł stronę chińską przed konsekwencjami grożącymi za ewentualne dostarczenie Rosji wsparcia militarnego w wojnie przeciwko Ukrainie. Podkreślił, że Waszyngton nie dąży do “nowej zimnej wojny”.

Wang Yi miał zaprzeczyć amerykańskim denuncjacjom na temat udzielania przez Chiny militarnej pomocy Rosji. Ponoć zasugerował, iż strona amerykańska powinna zmienić kurs i naprawić szkody spowodowane nadmiernym użyciem siły w stosunkach chińsko-amerykańskich. Aby utrzymać stabilną sytuację w Cieśninie Tajwańskiej, należy stanowczo sprzeciwiać się “niepodległości Tajwanu” i przestrzegać zasady jednych Chin. Strona amerykańska powinna szanować fakty historyczne, honorować swoje zobowiązania polityczne, które powinny wdrażać w życie. Słowne deklaracje o niepopieraniu “niepodległości Tajwanu” nie poparte czynami nie mają wartości.

Jeszcze bardziej ogólnikowe informacje opublikowano w podsumowaniu spotkania dyrektora Wang Yi z ministrem spraw zagranicznych Ukrainy Dmytro Kułebą8.

Strona chińska ceni sobie stanowisko Ukrainy w sprawie jednych Chin. W sprawie konfliktu na Ukrainie Chiny zawsze stały po stronie pokoju i dialogu, zawsze opowiadały się za formułą negocjacji i rozmów. Nie chcą, aby kryzys ukraiński przedłużał się i rozszerzał. Są gotowe współpracować ze społecznością międzynarodową, aby uniknąć dalszego pogorszenia sytuacji oraz wytrwale dążyć do pokoju.

Minister Kułeba zaznaczył, że w ciągu ostatniego roku Ukraina i Chiny utrzymywały nieprzerwaną komunikację. Ukraina, jak żaden inny kraj w Europie, nie pragnie jak najszybciej odzyskanego pokoju.  Ukraina przywiązuje wagę do międzynarodowego statusu i wpływów Chin, do stanowiska w sprawie politycznego rozwiązania kryzysu oraz oczekuje, że będą one nadal odgrywać konstruktywną rolę na drodze do przywrócenia pokoju.

Chiny – Węgry: dwa bratanki…

Kolejnym przystankiem w europejskiej podróży Wanga Yi do Europy były Węgry9. Tu Wang Yi spotkał się z premierem Orbanem oraz ministrem spraw zagranicznych Szijjártó. W rozmowach akcenty położono na współpracę polityczną i ekonomiczną.

Wang Yi stwierdził w czasie wizyty, że choć Chiny i Węgry różnią choćby obszar państwa i liczba populacji, to oba państwa zawsze się szanowały, rozumiały i ufały sobie, a relacje między oboma krajami stały się wzorem relacji międzynarodowych. Obie strony powinny nadal wzmacniać współpracę w ramach inicjatywy Pasa i Szlaku (chin. 一带一路). Chiny ze swojej strony doceniają aktywne wsparcie Węgier dla rozwoju stosunków chińsko-unijnych, a polityka Węgier leży nie tylko w interesie Chińczyków i Węgrów, ale także w długoterminowym interesie Europy.

Stacja końcowa: Rosja

Najwięcej uwagi mediów chińskich i zagranicznych przyciągnął jednak ostatni etap europejskiej podróży Wanga Yi, czyli Rosja. W istocie wizyta ta nie wniosła wiele ponad PR. Termin wizyty najważniejszego dyplomaty Chin w Moskwie zbiegł się z rocznicą wojny na Ukrainie. Prawdopodobnie przypadkowo, ale jednak symbolicznie.

Wizyta Wanga Yi w Rosji trwała dwa dni. W pierwszym dniu, w ramach posiedzenia Chińsko-Rosyjskiego Mechanizmu Konsultacji Strategicznego Bezpieczeństwa, Wang spotkał się z Nikołajem Petruszewem, sekretarzem Rady Bezpieczeństwa Rosji i zaufanym prezydenta Putina. W drugim dniu zaś z ministrem spraw zagranicznych Federacji Rosyjskiej, Siergiejem Ławrowem, a także z prezydentem Władimirem Putinem.

Z komunikatów podsumowujących te spotkania przebija taki sam przekaz:

  • „Chińsko-rosyjskie kompleksowe partnerstwo strategiczne w zakresie koordynacji w nowej erze” nadal obowiązuje i funkcjonuje na wysokim poziomie. W obliczu głęboko zmieniającej się sytuacji międzynarodowej Chiny i Rosja zachowują strategiczną determinację (w realizacji własnych interesów), dążą w kierunku budowy wielobiegunowego świata, opowiadają się i praktykują prawdziwy multilateralizm, sprzeciwiają się wszelkim formom działań jednostronnych (sic!) i zastraszaniu (sic!!). Jednocześnie bronią suwerenności, bezpieczeństwa i interesów rozwojowych swoich państw, aktywnie poszukując własnych ścieżek rozwoju dostosowanych do swoich uwarunkowań. Bez względu na to, jak zmieni się sytuacja międzynarodowa, Chiny są skłonne utrzymać aktualny trend rozwoju „nowego typu relacji z Rosją”10.
  • Chiny są gotowe współpracować z Rosją w celu koordynowania wymiany na wysokim szczeblu, wznowienia dialogu i mechanizmów współpracy oraz promowania większego rozwoju stosunków dwustronnych. Historyczną odpowiedzialnością obu krajów jest również wzmocnienie koordynacji i współpracy z Chinami na arenie międzynarodowej, zdecydowane wspieranie się nawzajem w kwestiach dotyczących podstawowych interesów drugiej strony oraz promowanie rozwoju porządku międzynarodowego w bardziej otwartym, rozsądnym i sprawiedliwym kierunku.
  • Obecna sytuacja międzynarodowa jest złożona i poważna, ale stosunki chińsko-rosyjskie wytrzymały próbę, są dojrzałe, trwałe i stabilne. Mnożą się kryzysy, pogłębia chaos, ale te negatywne zjawiska współistnieją z szansami, które można wykorzystać. Chiny są gotowe współpracować z Rosją w celu pogłębienia wzajemnego zaufania politycznego, wzmocnienia koordynacji strategicznej, rozszerzenia pragmatycznej współpracy, ochrony uzasadnionych interesów obu krajów oraz odegrania konstruktywnej roli w promowaniu pokoju i rozwoju na świecie.
  • Stosunki rosyjsko-chińskie zmierzają w kierunku wyznaczonych celów, dwustronna współpraca w różnych dziedzinach i organizacjach przynosi owoce, a wzmocnienie solidarności i współpracy w sprawach międzynarodowych ma ogromne znaczenie dla promowania demokracji w tych stosunkach oraz równowagi i stabilności. Relacje między Federacją Rosyjską a Chinami nie są skierowane przeciwko państwom trzecim, ale zarazem nie ulegają naciskom państw trzecich.
  • Obie strony zgodziły się nadal wzmacniać współpracę w ramach ONZ i innych międzynarodowych mechanizmów wielostronnych, wspólnie chronić cele i zasady Karty Narodów Zjednoczonych (sic!) oraz zdecydowanie sprzeciwiać się hegemonizmowi i konfrontacji bloków (militarnych, politycznych).

Podczas spotkań – jak poinformowano – przeprowadzono również pogłębioną wymianę poglądów na temat kwestii Ukrainy. Wang Yi wyraził podziękowanie za potwierdzenie przez stronę rosyjską gotowości do rozwiązania problemu w drodze dialogu i negocjacji. Podkreślał, że im bardziej skomplikowana jest sytuacja, tym bardziej nie wolno rezygnować z wysiłków na rzecz pokojowego rozwiązania przyczyn sporów. Wszystkie strony powinny przezwyciężać trudności, tworzyć warunki do dialogu i negocjacji oraz znajdować skuteczne sposoby osiągania rozwiązań politycznych. Chiny utrzymają obiektywne i bezstronne stanowisko w tym konflikcie oraz będą odgrywać konstruktywną rolę w rozwiązaniu kryzysu między Rosją a Ukrainą.

Przy okazji tej wizyty już oficjalnie wyrażono nadzieje na wizytę prezydenta Chin Xi JinPinga w Moskwie, do której ma przypuszczalnie dojść w kwietniu lub w maju br.

Konkluzje z podróży wynikające:

  • Chiny konsultowały swój plan rozwiązania konfliktu rosyjsko-ukraińskiego na drodze rozmów pokojowych, przedstawiając siebie jako głównego negocjatora, który rzeczywiście chce doprowadzić do pokoju;
  • Chiny prezentowały swoje jednoznacznie przeciwne stanowisko wobec polityki i działań Stanów Zjednoczonych (m.in. dotyczącej sankcji skierowanych przeciwko chińskim firmom, kwestii Tajwanu, „afery balonowej”, wreszcie wojny na Ukrainie)
  • Chiny szukają sposobności dokonania resetu relacji z Unia Europejską, powrotu do normlanych relacji z Unią, bazujących głównie na wymianie gospodarczej, ale zarazem badają, czy znajdą wśród członków UE stronników skorych do przychylenia się do stanowiska Chin w kwestiach międzynarodowych (od pokoju w Ukrainie, po sankcje przeciwko chińskim firmom);
  • Chiny przy każdej okazji podkreślały znaczenie zasady jednych Chin i zgłaszały sprzeciw wobec prób mieszania się w swoje wewnętrzne sprawy państw trzecich, które otwarcie ostrzegły przed konsekwencjami. Tajwan wróci do macierzy na drodze pokojowej, a proces ten mogą zaburzyć wyłącznie siły zewnętrzne, działające intencjonalnie, by doprowadzić do konfliktu.
  • W każdym swoim wystąpieniu Wang Yi powtarzał jak mantrę oficjalne stanowisko Chin w kwestii Tajwanu, pokoju na Ukrainie, działań Stanów Zjednoczonych łamiących zasady polityki międzynarodowej i współpracy gospodarczej, a także w kwestii otwarcia się Chin na świat wielobiegunowy.

Źródła: 

1 https://www.shobserver.com/staticsg/res/html/web/newsDetail.html?id=582836&sid=11

W tym roku przypada 20 rocznica utworzenia wszechstronnego partnerstwa strategicznego między Chinami a UE. Wizyta Wanga Yi w Europie ma rozpocząć serię spotkań dyplomatycznych na wysokim szczeblu między obiema stornami.

2 http://world.people.com.cn/n1/2023/0216/c1002-32624594.html

3 W corocznej 59 Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa wzięło udział ponad 40 prezydentów i szefów rządów z całego świata oraz 150 wysokiej rangi przedstawicieli administracji państw całego świata.

4 http://world.people.com.cn/n1/2023/0219/c1002-32626580.html

  https://baijiahao.baidu.com/s?id=1758216230737497655&wfr=spider&for=pc

5 Chiny zawsze podkreślają sprawę integralności terytorialnej, lecz nie ze względu na Ukrainę, ale na Tajwan. Jest on niezbywalną częścią Chin i wszelkie mieszanie się sił międzynarodowych, czy ciągoty niektórych polityków tajwańskich do niepodległości są tutaj odbierane jako zamach na integralność terytorialną kraju.

6 Wang Yi spotkał się także z szefami rządów lub MSZ Wielkiej Brytanii, Holandii, Irlandii, Niemiec, Belgii, Austrii, z Wysokim Przedstawicielem UE ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa.

7  https://www.sohu.com/xtopic/TURBd01ETTNOekUw

   https://baijiahao.baidu.com/s?id=1758231532477695644&wfr=spider&for=pc

   https://baijiahao.baidu.com/s?id=1758256778392637365&wfr=spider&for=pc

8   http://www.xinhuanet.com/2023-02/19/c_1129378758.htm

9   http://world.people.com.cn/n1/2023/0221/c1002-32627636.html   

10 http://world.people.com.cn/n1/2023/0222/c1002-32629200.html

   http://world.people.com.cn/n1/2023/0222/c1002-32629204.html

Pekińska Konferencja Bezpieczeństwa?

Tymczasem 21 lutego 2023 roku w Pekinie odbyło się Forum Lanting (chin. 蓝厅论坛) pod hasłem “The Global Security Initiative: China’s Proposal for Solving Security Challenges” (Inicjatywa Bezpieczeństwa Globalnego: Propozycja Chin dotycząca rozwiązywania problemów bezpieczeństwa).

Przemówienie inauguracyjne wygłosił minister spraw zagranicznych ChRL Qin Gang. W przemówieniu ministra znalazły się m.in. takie tezy:

  • Chiny są “głęboko zaniepokojone” eskalacją konfliktu w Ukrainie i możliwością wymknięcia się sytuacji spod kontroli;
  • Kraje podsycające konflikt zostają wezwane do natychmiastowego zaprzestania tych działań;
  • Państwo Środka opowiada się zdecydowanie przeciwko jakiejkolwiek formie hegemonii i przeciwko jakiejkolwiek zagranicznej ingerencji w sprawy Chin;
  • Chiny zawsze odgrywały konstruktywną rolę na arenie międzynarodowej przestrzegając zasad ładu międzynarodowego, przekonując do pokoju i promując dialog. Gdy Chiny są po stronie pokoju, Stany Zjednoczone są po stronie wojny: dostarczają broń i zachęcają do eskalacji działań zbrojnych, a nie do negocjacji. Stany Zjednoczone powinny promować polityczne rozwiązanie kryzysu, zamiast dolewać oliwy do ognia i wykorzystywać okazję do robienia nieetycznych interesów;
  • Chińsko-rosyjskie kompleksowe partnerstwo strategiczne opiera się na nieangażowaniu się, odżegnywaniu od konfrontacji, nieatakowaniu stron trzecich, jest rezultatem suwerennych decyzji dwóch suwerennych państw. Nie ma tu miejsca dla Stanów Zjednoczonych wskazujących palcem, a nawet wymuszających jaki ma być kształt stosunków chińsko-rosyjskich.
  • Strona amerykańska nie ma prawa do wydawania rozkazów stronie chińskiej. Nigdy nie zostanie zaakceptowany dyktat Stanów Zjednoczonych, żaden przymus, czy sankcje. Minister Qin Gang wezwał USA do powrotu do partnerskiego dialogu, respektowania praw obu stron, w tym prawa do niezależnego rozwoju.

Ton przemówienia nowego ministra spraw zagranicznych ChRL był mało koncyliacyjny, ale jednoznaczny.

Źródła: 

1 http://world.people.com.cn/n1/2023/0222/c1002-32628495.html

  https://www.fmprc.gov.cn/web/wjbzhd/202302/t20230221_11028467.shtml

2 Forum ma promować Inicjatywę Globalnego Bezpieczeństwa zaproponowaną przez prezydenta Xi JinPinga w kwietniu 2022 roku. Odbyło się ono w „przypadkowo” tuż po Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa.

3 W założeniu Inicjatywa Globalnego Bezpieczeństwa opowiada się za duchem solidarności w celu dostosowania się do głęboko zmieniających się warunków międzynarodowych. Dąży do wyeliminowania podstawowych przyczyn konfliktów, poprawy globalnego zarządzania bezpieczeństwem i promowania współpracy społeczności międzynarodowej. Celem jest zapewnienie większej stabilności i pewności w burzliwym oraz zmieniającym się czasie. Ma dążyć do osiągnięcia trwałego pokoju oraz rozwoju na świecie.

Dlaczego tak szeroko piszę o tej ofensywie dyplomatycznej? Bowiem jesteśmy świadkami zdecydowanych kroków zmierzających do budowania świata bipolarnego (dwubiegunowego), a nie mulitpolarnego. Powstaje nowy ład międzynarodowy. Ktoś może stwierdzić, że to inicjowanie nowej zimnej wojny z chińską charakterystyką, wznoszenie nowego muru. Być może. Po jednej stornie mamy Stany Zjednoczone, Europę, a po drugiej Chiny, Rosję, państwa rozwijające się Azji, Afryki, Bliskiego Wschodu, Ameryki Łacińskiej. Obie strony trwają przy swoich sprzecznych wzajemnie narracjach. Droga do ostudzenia temperatury relacji i zmniejszenia napięć na drodze dialogu wydaje się być daleka.

Porozumienia czy zrozumienia wzajemnego stron nie ma. Są wyłącznie puste deklaracje padające z obu stron.

Na marginesie

Przy okazji wspomnianych powyżej wydarzeń można było zauważyć jak często media zachodnie posługują się materiałami obcymi, nie poddawanymi żadnej weryfikacji, nawet w kwestiach podstawowych. Większość agencji i mediów zachodnich informując o kolejnych etapach europejskiej podróży Wanga Yi tytułowała go ministrem spraw zagranicznych ChRL. Którym Wang Yi od kilku miesięcy już nie jest.

Od 1 stycznia 2023 roku Wang Yi jest dyrektorem Wydziału Spraw Zagranicznych Komitetu Centralnego KPCh (中国共产党中央委员会外事工作委员会办公室) oraz członkiem Biura Politycznego Biura Politycznego KC KPCh (中共中央政治局委员)1. Jest zaufanym prezydenta Xi, odkąd tylko ten objął władzę w 2012 roku. Ministrem spraw zagranicznych ChRL jest Qin Gang, medialnie mało wciąż wyeksponowany, jakby w cieniu Wanga.

Skąd taka powszechna niewiedza co do zmiany na stanowiskach w ChRL? Być może z uwagi na pewną niezręczność. Szefowie europejskich administracji i przedstawiciel władz USA rozmawiali w Europie z przedstawicielem chińskiej partii, a nie chińskiego rządu. To zupełnie kłóci się z powszechną w zachodnich mediach opowieścią o złych komunistach z Chin. Oznaczałoby też, że te wszystkie administracje uznają jednak, że partia i Chiny to jedno.

Obawiam się jednak, że ta „nieścisłość” wynika z mechanizmu Ctrl+C / Ctrl+V, który stanowi podstawę działania dzisiejszych mediów, gdzie nie ma miejsca ani czasu nie tylko na weryfikację „who is who”, ale nawet na zwykłą pracę redaktorską. Tę zresztą już za chwilę przejmie jakiś system bazujący na sztucznej inteligencji. Inteligencja pozostanie sztuczna, nierzetelność prawdziwa będzie mogła kwitnąć jeszcze piękniej.

Polityka 19.02.2023

Źródła: 

1 W Chinach struktury partyjne są nadrzędne wobec administracji państwowej – Wang Yi jest wyżej umocowany niż szef MSZ Qin Gang.

Autor: 梁安基 Andrzej Z. Liang, 上海 Shanghai, 中国 Chiny

e-mail: azliang@chinamail.com

Redakcja: Leszek B. Ślazyk

e-mail: kontakt@chiny24.com

© Chiny: Fakty, Wydarzenia, Opinie – www.chiny24.com

Twierdza Chiny Twierdza Chiny

Andrzej Zawadzki-Liang

Andrzej Zawadzki-Liang (梁安基), prawnik, biznesmen, współpracownik think-tanku Instytut Badań Chin Współczesnych (当代中国研究中心), od 35 lat w Chinach.

Related Articles

Back to top button