Chiny: Fakty, Wydarzenia, Opinie (34.2022-39-243/1)

Andrzej Zawadzki-Liang 14-10-2022

0 507

Polityka (政治) – KPCh (中国共产党)

Od 16 października br. zarówno krajowe, jak i zagraniczne media, przez kilka dni z rzędu będą skupiały swoją i naszą uwagę na tym, co się będzie działo w trakcie XX Zjazdu Komunistycznej Partii Chin (中国共产党二十大). Zdecydowanie nie będzie to zwykły zjazd. W jego trakcie podejmowane będą decyzje o znaczeniu historycznym, a dotyczące zmian kadrowych, kierunków rozwoju gospodarczego Chin, relacji zagranicznych (tu na plan pierwszy wysuwają się takie kwestie, jak m.in. Tajwan, czy stosunki z USA), efektywności stosowania zasad „zero Covid”.

Co warto wiedzieć o tym wydarzeniu, które zdecyduje o najbliższych działaniach (losach) drugiej na świecie potęgi gospodarczej? Oto kilka informacji:

Zjazd KPCh jest najwyższym organem chińskiej partii. Zbiera się raz na pięć lat na okres ok. tygodnia. Decyduje o sprawach rozwoju kraju, jak i o tym kto będzie wykonywał jego postanowienia. Na XX Zjazd KPCh wybrano 2296 delegatów. Zdecydują oni kto będzie członkiem Komitetu Centralnego (200 osób), kto zaś zastępcą członka (200), kto zasiądzie w Biurze Politycznym KC (25) i co najważniejsze, kim będą członkowie 7-osobowego Stałego Komitetu Biura Politycznego KC KPCh. To ciało, które w istocie kieruje państwem zamieszkałym przez 1 miliard 400 milionów ludzi. Osobom ze składów Biura Politycznego i Stałego Komitetu wiosną przyszłego roku parlament powierzy funkcje premiera i wicepremierów rządu ChRL.

Podczas XX Zjazdu Sekretarz Generalny Xi JinPing 习近平, który zarazem jest przewodniczącym ChRL, zostanie prawdopodobnie wybrany ponownie osobą nr 1 w chińskiej partii. Oznaczałoby to, że Xi będzie sprawował funkcję genseka przez trzecią kadencję, wbrew zasadzie wprowadzonej w czasach Deng Xiaopinga, dla uniknięcia jedynowładztwa podobnego do tego doświadczonego w czasach Mao ZeDonga. Wymagać to będzie zmiany statutu partii, bowiem dokument ten w aktualnej formie ogranicza sprawowanie najważniejszych funkcji w partii do dwóch 5-cio letnich kadencji.

Wszystko wskazuje na to, że Xi zostanie wybrany na trzecią kadencję i w sposób bezprecedensowy skonsoliduje władzę potwierdzając swoją pozycję bezdyskusyjnego lidera. Pytaniem pozostaje kwestia kadencyjności: czy partia zdecyduje, by Xi sprawował funkcje Sekretarza Generalnego przez kolejne 5 lat, czy może kadencyjność zostanie dla niego zniesiona. Stało się tak w przypadku sprawowania funkcji przewodniczącego ChRL (2018). Xi osiągnął już wiek emerytalny (ma 69 lat), który zgodnie z obyczajem partyjnym wykluczał możliwość objęcia najwyższych funkcji w KPCh. I to pewnie ulegnie zmianie. Dla Xi, który jest pierwszym chińskim przywódcą od czasów Mao ZeDonga, którego „myśl i idee” zostały wpisane do konstytucji oraz statutu partii w trakcie sprawowania funkcji.

Zjazd wybiera skład Komitetu Centralnego, a ten na pierwszym swoim posiedzeniu (w ten sam dzień) wybiera skład Biura Politycznego i Stałego Komitetu, wybiera też Sekretarza Generalnego.

Najważniejszym wydarzeniem XX Zjazdu, oprócz zmian kadrowych, będzie przemówienie Xi JinPinga, który jako Sekretarz Generalny przedstawi raport z funkcjonowania partii między zjazdami oraz określi nowe kierunki jej działania na najbliższe 5 lat. Raport ten będzie przedmiotem dyskusji w kolejnym dniu obrad. Oczekuje się, że w trakcie XX Zjazdu tematem naczelnym będzie ekonomia, ekonomia i jeszcze raz ekonomia, która wciąż nie może nabrać właściwego tempa, a której nie służy polityka zero Covid. Zapewne oficjalnym hasłem partii stanie się koncepcja „powszechnego dobrobytu”, zrównoważonego podziału owoców chińskiego sukcesu. Wskazane będą nowe wyzwania gospodarcze i międzynarodowe. Poruszone zostaną takie tematy, jak „kwestia tajwańska”, czy potencjalna reakcja na nasilające się nieprzyjazne działania amerykańskie. Oczekuje się również, iż władze partii określą jasno swoje stanowisko w kwestii dalszego rygorystycznego stosowania zasad polityki „zero Covid-19”.

Już za kilka dni będziemy wiedzieli w jakim kierunku pójdzie w tych niepewnych czasach jedno z najpotężniejszych państw świata.

XX Zjazd KPCh rozpocznie się zgodnie z planem 16 października. Ostatnim krokiem formalnym do zatwierdzenia tej daty było VII Plenum XIX Komitetu Centralnego KPCh, która odbyła się w dniach 9-12 października. Podczas plenum przyjęto m.in. sprawozdanie z prac KC, a także treść przemówienia, które Sekretarz Generalny Xi wygłosi na XX Zjeździe. Przyjęto też sprawozdania z prac Centralnej Komisji Kontroli Dyscypliny KPCh oraz przyjęto poprawki do statutu partii. Można się domyślać, że przyjęto również propozycją zmian kadrowych. Ale w odróżnieniu od naszych polityków, chińscy nie dzielą się z mediami informacjami, które najpierw powinny trafić do delegatów na zjazd.

Wszyscy dziennikarze zagraniczni, którzy będą obserwować XX Zjazd zostaną zakwaterowani w Hotel Nikko New Century BeiJing (北京新世纪日航饭店), tam zostanie zorganizowane centrum prasowe zjazdu. Dziennikarze będą mogli prowadzić rozmowy z delegatami za pośrednictwem połączeń video, w ten sam sposób będą mogli obserwować obrady.

Niektóre zasady dotyczące dziennikarzy to:

- dana redakcja może otrzymać nie więcej niż 3 akredytacje dla 3 dziennikarzy;
- chęć przeprowadzenia wywiadu z delegatem na zjazd musi zostać zgłoszona do 12 października;
- podczas wywiadu dziennikarz może zadać jedno, lub dwa pytania o treści wcześniej zgłoszonej.

Zjazd KPCh ma oczywiście swoje konta w najbardziej popularnych serwisach społecznościowych, w tym m.in. w Wechat 微信, SinaWeibo 新浪微博, TouTiao 头条.

Każdy może śledzić obrady zjazdu na stronie internetowej (http://20th.cpcnews.cn), również z tłumaczeniem na język angielski .

Relacja z obrad będzie transmitowana również w sieci przez wspomniane platformy WeChat, SinaWeibo oraz TouTiao.

Pełna otwartość…