Reguły określania warunków dostawy trzyliterowymi skrótami pojawiły się w międzynarodowym handlu w roku 1936 i obecnie odnoszą się do konwencji ONZ w sprawach Kontraktów dla Międzynarodowej sprzedaży Dóbr. Dzisiaj obowiązującą wersją przepisów jest Incoterms 2010. Określenie Incoterms to skrótowiec od angielskiej nazwy International Commercial Terms- Międzynarodowe Reguły Handlu.
Reguły określają i zapewniają skróty kodowe warunków transakcji odnoszących się kosztów i odpowiedzialności jaką ponoszą poszczególne strony transakcji. W odniesieniu do Incoterms należy pamiętać o następujących kwestiach: ich stosowanie jest nieobowiązkowe (aczkolwiek nie znajdziemy w Polsce Urzędu Celnego, który uzna fakturę importową bez zapisu o Incoterms), ich zapisy obowiązują tylko importera i exportera (a już nie np. spedytora) oraz nie są one normami prawnymi. Stosowanie oznaczeń Incoterms jest zalecane przez Międzynarodową Izbę Handlu. Wykaz kodów i ich objaśnienia podaję poniżej:
|
Skrót |
Nazwa angielska |
Opis |
|
Grupa E- sprzedający wystawia towar kupującemu we wskazanym punkcie. Sprzedający nie jest zobowiązany do zapewnienia odprawy celnej eksportowej, jak również nie ponosi kosztów ani ryzyka załadunku towaru. |
||
|
EXW |
Ex Works |
Termin ten przedstawia najmniejszą odpowiedzialność oraz zaangażowanie ze strony sprzedającego. Dostawa jest zakończona w momencie pozostawienie towarów kupującemu w oznaczonym miejscu (często określa się to jako wystawienie na rampę) |
|
Grupa F– sprzedający ma obowiązek wykonać odprawę celną exportową po swojej stronie. Natomiast nie ponosi kosztów transportu i ubezpieczenia. |
||
|
FCA |
Free Carrier |
Sprzedający ponosi koszty transportu, załadunku oraz ubezpieczenia do momentu przekazania towarów pierwszemu przewoźnikowi, wskazanemu przez kupującego. Dostawa jest dokonana gdy tenże przewoźnik załaduje towar na swój środek transportu. |
|
FAS |
Free Alongside Ship |
Koszty oraz ryzyko ponoszone przez sprzedającego kończą się na dostawie towarów do burty statku (bez załadunku) w oznaczonym porcie nadania- stosowane tylko w transporcie wodnym. |
|
FOB |
Free On Board |
Identycznie jak w FCA, lecz momentem wykonania dostawy jest przekroczenie burty statku. Stosowane tylko w transporcie wodnym. |
|
Grupa C– Sprzedający zawiera umowę przewozu i ponosi jego koszty. Sprzedający jest również zobowiązany do dokonania odprawy celnej eksportowej. Ryzyko zostaje przeniesione na kupującego w momencie nadania towaru. Wszelkie dodatkowe, wynikłe po załadunku, koszty związane z transportem oraz innymi zdarzeniami obciążają kupującego. |
||
|
CFR |
Cost and Freight |
Sprzedający nie ponosi kosztów ubezpieczenia towarów. Dostawa jest wykonana w momencie załadunku towaru na statek przewoźnika wskazanego przez sprzedającego. Stosowane tylko w transporcie wodnym. |
|
CIF |
Cost, Insurance and Freight |
Jest to CFR z opłaconym przez sprzedającego ubezpieczeniem. Stosowane tylko w transporcie wodnym. |
|
CPT |
Carriage Paid To |
Jest to synonim CFR w transporcie innym niż wodny. |
|
CIP |
Carriage and Insurance Paid |
Synonim CIF w transporcie innym niż wodny. |
|
Grupa D– Sprzedający dostarcza na własny koszt i odpowiedzialność towar do wskazanego miejsca przeznaczenia |
||
|
DAT |
Delivered At Terminal |
Za spełnienie dostawy uważa się moment rozładunku towaru na nabrzeżu. Do tego momentu koszta i ryzyko ponosi sprzedający. |
|
DAP |
Delivered At Place |
Dostawa uważana jest za dokonaną w momencie dostarczenia przez sprzedającego towarów we wskazane miejsce, również w kraju odbiorcy, wraz z poniesieniem wszelkich kosztów i ryzyk z tym związanych, z wyjątkiem kosztów celnych oraz ryzykiem dokonania odprawy celnej importowej. Dodatkowo nie jest wymagane od sprzedającego aby rozładował ostatni środek transportu. |
|
DDP |
Delivered Duty Paid |
Jest to DAP rozszerzone o koszta i ryzyko wykonania odprawy celnej importowej. |
Kody Incoterms są zawsze zapisywane w połączeniu z lokalizacją geograficzną. Jest to miejsce gdzie „zmienia się” odpowiedzialność stron transakcji. Czyli np. DDU Chorzów znaczy, że koszty i ryzyko określone w warunkach DDP ponosi sprzedający, a umowa obliguje go do dostarczenia towaru do Chorzowa, a dalej odpowiedzialność i koszta przechodzą na kupującego. Wspomniana lokalizacja geograficzna, co ważne, nie jest miejscem przekazania praw własności do towaru, a jedynie miejscem, w którym odpowiedzialność i koszta sprzedającego stają się odpowiedzialnością i kosztami kupującego.
W kontekście odpraw celnych ważna jest jeszcze jedna kwestia. Wartość celna towaru to kwota jaka jest objęta cłem i innymi narzędziami polityki handlowej i jest to wartość towaru włącznie z kosztami pakowania, transportu i ubezpieczenia do miejsca dokonania odprawy celnej. Wynika z tego wprost, że jeżeli przywozimy towary kupione na warunkach z grupy E lub F sprzedający nie ponosił zasadniczych kosztów transportu towarów. Więc do odprawy będziemy musieli przedstawić fakturę na transport zarówno ten poniesiony do granicy UE jak i ten po terenie UE (może to przyjąć formę zarówno dwóch faktur jak i dwóch pozycji na jednej fakturze). Pierwszy koszt zostanie dodany do wartości towarów i od tej sumy zostanie naliczone cło, a drugi powiększy podstawę opodatkowania podatkiem VAT. Natomiast w przypadku warunków z grupy C i D przyjmuje się, że koszty transportu i ubezpieczenia zostały przez sprzedającego doliczone do fakturowanej wartości towarów i nic nie będzie doliczane do podstaw cła i podatków.
Dodatkowo należy wyjaśnić jeszcze jedną kwestię. Warunki DDP oznaczają, że przewoźne, ubezpieczenie i cło jest zapłacone przez sprzedającego. Nie należy się jednak spodziewać, że jakaś firma z drugiego krańca globu, której adresu nie jesteśmy w stanie wymówić zorganizuje odprawę celną importową i zapłaci za nas należności. Praktycznie zawsze czynności te spoczywają na kupującym. Chociażby z powodu, że każdej agencji celnej trudno byłoby reprezentować przed Służbą Celną podmiot, który nie ma siedziby w UE. Ponadto stroną w czynnościach celnych importowych jest zawsze podmiot, który przywozi towary do UE. Natomiast zgodnie z przepisami kodeksu celnego dług celny może być zapłacony przez osobę trzecią i to może jest sposób na wypełnienie przez sprzedającego warunków DDP.
I pamiętajmy, że brak zapisu Incoterms na fakturze oznacza EXW!
