Chiński Telemaniak, odc. 3: Telewizja, czyli „Nowo powstała elektroniczna współzależność kształtuje świat na podobieństwo globalnej wioski.”

Paweł Fila 28-12-2020

0 1 093

Nowo powstała elektroniczna współzależność kształtuje świat na podobieństwo globalnej wioski.” (The new electronic interdependence recreates the world in the image of a global village.) Herbert Marshall McLuhan, Guttenberg Galaxy, 1962

Kiedy po zakończeniu wojny domowej w Chinach przystąpiono do odbudowy kraju, rozpoczęto tworzenie sieci telekomunikacyjnej. W 1952 roku połączyła ona Pekin z wszystkimi większymi miastami Państwa Środka. Dość wcześnie (biorąc pod uwagę kondycje infrastrukturalną) rozpoczęto tu eksperymenty z telewizją. Ale pierwszą chińską stacją telewizyjną, która rozpoczęła emisję programów w języku chińskim w 1957 roku była Rediffusion Television z Hong Kongu. Rok później rozpoczęła pracę pekińska Beijing Television (przekształciła się po latach w CCTV), niedługo potem, 1 października 1958 roku ruszyła Shanghai Television, a tuż potem liczne prowincjonalne stacje z Liaoning, Zheijang, Guandong, itd. Pierwszy serwis satelitarny uruchomiono w Chinach w roku 1986, ale zawirowania polityczne spowodowały, że wprowadzono w kraju zakaz używania anten satelitarnych, który przestał obowiązywać pod koniec 1993 roku. Dzięki tej zmianie w roku 1994 mieszkańcy delty Jangcy uzyskali dostęp do satelitarnych kanałów Hangzhou Time i Zhejiang Television. Obecnie najważniejsze telewizyjne serwisy satelitarne obejmujące zasięgiem cały kraj to Hunan Television, Dragon Television, Zhejiang Television, Jiangsu Television, Beijing Television.

Dziś Chińczycy mogą wybierać spośród ponad 700 kanałów telewizyjnych (transmitowanych przez systemy naziemne i satelitarne) oraz ponad 3000 kanałów kablowych. Wszystkie serwisy emitowane są w Chinach w wersji cyfrowej. Telewizja analogowa przestała tu istnieć pod koniec bieżącego roku. Zaledwie parę tygodni temu.

CCTV – Chińska Telewizja Centralna

CCTV – to największa stacja telewizyjna świata, obejmuje swoim zasięgiem co najmniej 95% odbiorców w samych Chinach, których ludność liczy już ponad 1 miliard 400 milionów osób. CCTV sięga poza granice ChRL, gdzie nadaje programy satelitarne w języku chińskim, jak również w sześciu językach obcych.

Formalnie pierwsza testowa emisja tej stacji odbyła się w Pekinie 1 maja 1958 roku o 19:00. Jest to zatem jedna z „młodszych” telewizji na świecie. Początkowo emisje odbywały się dwa razy w tygodniu, potem cztery, a od 1 stycznia 1960 roku codziennie, wraz z wprowadzeniem także drugiego programu w niedzielne poranki. Pełen drugi kanał pojawił się w 1963 roku, trzeci w 1969, transmisja satelitarna – w 1972 roku.

1 maja 1973 roku zainicjowano transmisje w kolorowym systemie PAL, pełnego przejścia na kolor dokonano w roku 1977. W 1987 roku zaczęto emisję kultowego 36 odcinkowego serialu, Dream of the Red Chamber, pierwszego serialu telewizyjnego w języku mandaryńskim, dubbingowanego później w dialekcie kantońskim i szanghajskim. Warto zobaczyć rozmach produkcyjny tego serialu, proponuję obejrzeć chociaż jeden odcinek na YouTube. Na razie nie znalazłem wersji angielskojęzycznej…

A tu garść ważnych informacji na temat dzieła, które stało się inspiracją do nakręcenia serialu”

Dzisiaj CCTV to ponad 16 (!) bezpłatnych kanałów telewizyjnych:

CCTV-1, kanał główny, także z wersją kantońską dla Macau i HongKongu,
CCTV-2, kanał ekonomiczno-finansowy,
CCTV 3, kanał poświęcony sztuce i rozrywce,
CCTV-4, kanał międzynarodowy, w wersjach Asia (mandaryński, transmitowany na Azję i Australię) Europe (angielski i francuski, Europa i Afryka), America (czyli obie, Północna i Południowa), Daifu – wersja japońska,
CCTV-5 i CCTV-5+ (w HD), kanały sportowe,
CCTV-6, kanał filmowy,
CCTV-7, kanał wojskowy,
CCTV-8, seriale,
CCTV-9, filmy dokumentalne,
CCTV-10, kanał naukowo edukacyjny,
CCTV-11, opera… tak, specjalny kanał dla opery, nie tylko chińskiej !
CCTV-12, prawo i społeczeństwo, zdecydowanie edukacyjny…
CCTV-13, news, czyli kanał wyłącznie informacyjn,
CCTV-14, kanał dla dzieci,
CCTV-15, kanał muzyczny (nieustępujący jakością dawnemu MTV)
CCTV-16, specjalny kanał… olimpijski! Emisja już za 2 tygodnie, od 1 stycznia…
CCTV-17, kanał rolniczo-wiejski,
CCTV-14k, kanał nadawany w UHD, do 2018 roku także emitował programy 3D.

Następne 14 kanałów (!!!) CCTV to kanały płatne, dostępne w HD od 1 stycznia 2020 roku, retransmitowane głównie przez operatorów telewizji kablowych. Są tu kanały telezakupów (zwykle dodawane jako bezpłatne), kanały teatralne, fashion, sportowe (głównie piłka nożna, golf, tenis, bilard), kanał o broni i technologiach (!), geograficzny, i kilka innych.

Międzynarodową obecność CCTV umożliwia sieć CGTN, nadająca satelitarnie głównie dokumentalny CCTV-9, ale także kanał operowy, newsowy, wszystkie w wersjach mandaryńskiej, angielskiej, francuskiej, hiszpańskiej, arabskiej, rosyjskiej, japońskiej. Retransmisje newsowego CCTV-4 prowadzone są dla 3 stref czasowych – CST, GMT, EST.

CNTV to internetowa wersja CCTV, dostępna w sześciu obcych językach – dodatkowym jest koreański.

Siedziba pekińska CCTV. Budynek o niespotykanej architekturze, przez mieszkańców nazywany dà kùchǎ (大裤衩), czyli „wielkie bokserki”…

CETV – telewizja edukacyjna

Innym ważnym chińskim serwisem jest telewizja edukacyjna CETV

Strona telewizji CETV, prawda jak ładnie Chrome z AI tłumaczy treść z chińskiego na polski?

Telewizja CETV jest dostępna dzięki transmisjom satelitarnym oraz poprzez Internet.

Kanały satelitarne to:

CETV-1, od 1986 roku dedykowany dla szkół i uniwersytetów, korzysta zeń ok. 1 milion użytkowników
CETV-2, „uniwersytet” radiowo-telewizyjny, przeznaczony dla dorosłych,
CETV-3, pekiński kanał z filmami dokumentalnymi,
CETV-4, dedykowany dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych, dla uczniów, nauczycieli i rodziców, zdalne nauczanie bardzo pomocne podczas klęsk typu pandemie, powodzie, trzęsienia ziemi.
CETV – Early Education Channel – uruchomiony w 2005, dla… maluchów od 2 do 12 lat, ale także dla przyszłych matek, zwykle obecny w płatnych usługach kablowych.

Telewizja chińska, chińskie technologie i technika

Dwa słowa o telewizyjnych technikaliach. Telewizja chińska jest obecnie jedną z nowocześniejszych instytucji tego typu na świecie. Przemysł chiński produkuje dla filmu i telewizji aparaturę oświetleniową, opartą na źródłach LED, systemy mechaniczne, czyli statywy, krany, „jazdy” kamerowe dorównujące jakością światowym liderom. Chińczycy tworzą także własne rozwiązania oparte na przodujących technologiach komputerowych. W 2018 roku pojawił się na wizji wirtualny, trójwymiarowy… prezenter telewizyjny. W 2019 roku zastąpiła go znacznie ładniejsza wersja, nazwana Xin Xiaowei. Właścicielem obu wirtualnych prezenterów jest agencja informacyjna Xinhua, która wyprodukowała te postaci we współpracy z firmą Sogou.

Obchody 70 rocznicy proklamowania Chińskiej Republiki Ludowej w 2019 roku miały specjalną oprawę. Przygotowano na tę okazję liczne uroczystości, pokazy specjalne, wiele atrakcji. Wszystkie zamierzano transmitować w telewizji publicznej. Dla zapewnienia najwyższej jakości transmisji CCTV we współpracy z firmą Sony zbudowała dwa wozy transmisyjne (zdjęcie poniżej) wyposażone w najnowocześniejsze technologie, zdolne do transmitowania obrazów w formatach 4k oraz 8k, oczywiście za pośrednictwem sieci 5G (wewnętrzny routing sygnałów w formacie IP ST2110). Ciekawostką jest fakt, że wielkoformatowe wyświetlacze 8k zainstalowane w tych wozach wyprodukowano w Chinach, a profesjonalne monitory telewizyjne dostarczyła chińska firma Konvision.

Szczegółowy opis wozów transmisyjnych: https://pro.sony/pl_PL/insight/insightmedialp/cctv-obvan-case-study

Co oglądają Chińczycy?

Jakie programy oglądają Chińczycy? Bezdyskusyjnie najpopularniejszym pod względem oglądalności programem w Chinach jest noworoczna gala Spring Festival Gala, Chunwan (春晚 / Chūnwǎn). Całe rodziny, które zjechały pod jeden dach, by celebrować wigilię najważniejszego święta w chińskim kalendarzu, spędzają niemal dobę przy stołach suto zastawionych tradycyjnymi potrawami i oglądają występy wszelkiej maści artystów, gwiazd pop, celebrytów, chórów, tancerzy, a wszystko przeplatane krótkimi filmami o odległych regionach Chin i zamieszkujących je grupach etnicznych, skeczami (小品 / xiǎo pǐn), występami typu stand-up (相声 / xiàng shēng), zwykle w tradycyjnych strojach, fragmentami przedstawień opery pekińskiej (京剧 / jīng jù), Henan (豫剧 / yù jù), i Shaoxing (越剧 / yuè jù), akrobacjami, sztuczkami magicznymi, czyli co kto lubi, dla każdego cos miłego.

W przyszłym roku 2021 wigilia Chińskiego Nowego Roku przypada 11 lutego. I zgodnie z tradycją do domów rodziców, dziadków z całych Chin ściągną lądem, woda i powietrzem wszyscy członkowie klanu. Setki milionów Chińczyków weźmie udział w największej migracji świata. Spędzą długie godziny w pociągach, autobusach, samochodach i samolotach, aby po dotarciu do celu zasiąść z dziećmi, rodzicami i dziadkami przed telewizorami… I tylko najtwardsze jednostki nie zasną i dotrwają do piosenki, która tradycyjnie, od lat kończy noworoczną galę. Ta piosenka to “Can’t Forget Tonight” (难忘今宵 / nán wàng jīn xiāo), której tradycyjną wykonawczynią jest licząca obecnie 77 lat pani Lǐ Gǔ Yī (李谷一). Jej najsłynniejszym przebojem jest Homeland Love (乡恋). W 2012 roku CCTV zdecydowała, że finałową piosenkę gali wykona młodsza artystka. Społeczeństwo się wzburzyło niepomiernie. Od 2013 roku pani Lǐ Gǔ Yī wykonuje “Can’t Forget Tonight” (难忘今宵 / nán wàng jīn xiāo) bez przeszkód.

W 2020 roku 1,12 miliarda widzów oglądało galę poprzez „new media platform”, czyli… Internet, głównie smartfony, a „tylko” 589 milionów osób obejrzało program w tradycyjnych telewizorach. Na YouTube gala 2020 miała ok. 24,6 milionów wyświetleń…

I to jest dobry moment, aby nawiązać do tytułowego cytatu.

Smartfony wypierają telewizory, ale telewizja trzyma sie mocno

Użytkowanie tradycyjnego telewizora to w dzisiejszych Chinach domena osób starszych, zwłaszcza tych mieszkających na obszarach wiejskich. Młodzież nie rozstaje się ze smartfonami, bo w Chinach nie da się funkcjonować bez WeChata, TikToka, Baidu, i setek innych serwisów. Tradycyjnego telewizora młodzież używa czasem w weekendy, aby obejrzeć jakiś popularny film, lub kilkanaście odcinków ulubionego serialu na dużym ekranie. No i żeby zagrać na konsoli, albo obejrzeć premierowe transmisje serwisów muzycznych, zrobić zakupy. W dużych miastach, gdzie dostęp do szybkiego Internetu jest normą telewizor podłączony jest do sieci, co pozwala na wygodniejsze „konsumowanie” serwisów internetowych. Jak choćby VOD.

Serwis VOD iQIYI, nazywany chińskim Netflixem, obecnie najpopularniejszy w tej kategorii w Chinach, jest oczywiście dostępny na całym świecie, wystarczy mieć dobre, szybkie łącze. Jest powiązany z Baidu, ma za sobą krótką przygodę z Netflixem. W Chinach można korzystać z trzech poziomów iQIYI. W podstawowej wersji serwis kosztuje 19,8 RMB (~11.10 PLN) miesięcznie lub 198 RMB (~111.00 PLN) rocznie (smartfony i tablety). W wersji VIP, pozwalającej na oglądanie filmów w telewizorze serwis kosztuje 298 RMB (!168 PLN) rocznie. Serwis iQIYI ma przeszło 500 milionów użytkowników…

Podobnie jak Netflix, iQIYI zajmuje się również produkcją seriali. Lista tych produkcji jest już niezwykle długa.

Ceny dla użytkowników zagranicznych są zależne od regionu geograficznego. Mając do wyboru wiele serwisów filmowych zdecydowałem się jednak na Rakuten Viki, który kosztuje ok. 240 PLN rocznie. To serwis koreański, oprócz produkcji koreańskich znajdziemy tu również filmy i seriale japońskie. No i oczywiście chińskie, ze stajni iQIYI. Większość seriali dystrybuowanych przez Rakuten Viki stosunkowo szybko uzbrajana jest w angielską wersje językową, a niedługo po pojawieniu się napisw angielskich można spodziewać się również… polskich. Tak, Koreańczycy wzbogacają swoje filmy i seriale o polskie wersje językowe.