Tydzień za Wielkim Murem (27/20),

从一周中选择 Wybrane z tygodnia

Wydarzeniem dominującym 26 tydzień 2020 roku było Święto Dwóch Piątek, znane (o czym w innym miejscu) na Zachodzie pod nazwą Święta Smoczych Łodzi. Tydzień wprawdzie krótszy niż zwykle, ale i tak obfitujący w wydarzenia.

Jednym z tych najgłośniejszych (dosłownie) było umieszczenie na orbicie okołoziemskiej ostatniego satelity domykającego chiński globalny system nawigacji satelitarnej 北斗卫星导航系统 BeiDou, znany również pod nazwą COMPASS. To efekt 10 lat pracy nad rozwiązaniem konkurencyjnym wobec amerykańskiego GPS, europejskiego Galileo, czy rosyjskiego GLONASS.

23 czerwca, z ośrodka lotów kosmicznych 西昌卫星发射中心 XiChang w prowincji 四川 SiChuan, rakieta  长征三号乙Długi Marsz-3B wyniosła 35-go satelitę tego systemu, który osiągnął zaplanowaną orbitę w nieco ponad godzinę od chwili startu.

Aktualnie w ChRL już blisko 80% telefonów komórkowych korzysta z tego systemu. System wykorzystywany jest zarówno przez cywilnych użytkowników (od rozwiązań logistycznych, poprzez systemy transportu autonomicznego, po działania projektowo-inżynieryjne), jak i do celów wojskowych. System odznacza się dużą precyzją pozycjonowania z dokładnością do 10 centymetrów. BeiDou/COMPASS. W połączeniu z systemem komunikacji 5G ma to fundamentalne znaczenie dla rozwoju autonomicznych systemów transportu lądowego, morskiego i powietrznego, jak również dla realizacji wszelkich projektów zdalnych (jak na przykład operacje chirurgiczne wykonywane na pacjencie odległym od operującego o tysiące kilometrów). System ten jest już dostępny na całym świecie, korzystanie z niego wymaga posiadania urządzenia odbierającego jego sygnał satelitarny. Dostęp do systemu jest bezpłatny.

国家发展和改革委员会 Państwowa Komisji Rozwoju i Reform we współpracy z 商务部 Ministerstwem Handlu opublikowała uaktualnioną listę form działalności gospodarczej niedostępnej (niedozwolonej) dla firm z kapitałem zagranicznym, a obowiązującą w 2020 roku. Lista ta uległa skróceniu w porównaniu z rokiem 2019 z 40 pozycji do 33. W ciągu jednego roku Chiny poszerzyły możliwości działania na swoim rynku zwłaszcza firmom z sektora finansowego (obrót akcjami, transakcje terminowe, etc.). Podmioty z kapitałem zagranicznym uzyskały również możliwość działania w obszarze infrastruktury komunalnej chińskich miast jako inwestorzy, czy wykonawcy projektów dotyczących sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, itp. Firmy zagraniczne będą mogły świadczyć także usługi w zakresie obsługi cywilnego ruchu lotniczego. Lista w chodzi w życie z dniem 23 lipca br.

经济学 Ekonomia 经济 Gospodarka 市场 Rynek

国家能源局 Państwowa Administracja Energii wydała zalecenia energetyczne na rok 2020. Wśród nich zawraca uwagę planowana redukcja zużycia węgla przez elektrownie o 57.5% w stosunku rok do roku. Zalecono zakończenie modernizacji elektrowni węglowych położonych w zachodnich prowincjach Chin (m.in. powszechne instalowanie flirtów nisko emisyjnych). Udział energii odnawialnej w bilansie energetycznym ChRL na koniec br. ma osiągnąć poziom 27%. W zaleceniach pojawia się jednak małe, ale bardzo znamienne słowo: są one wedle Administracji „opcjonalne”. Dobrze byłoby wypełnić je do końca roku. Ale można nie zdążyć. No bo wirus, wiadomo.

国务院办公厅 Biuro Generalne Rady Państwa wydało wskazówki dla ułatwienia przedsiębiorstwom krajowym i zagranicznym przekierowania produkcji eksportowej na rynek wewnętrzny. Wiadomo, że w ostatnich miesiącach chiński eksport bardzo osłabł. Tymczasem wiele zamówień zrealizowano. Towary czekają w magazynach, firmy czekają na swoje pieniądze. Zamawiający mają znacznie poważniejsze problemy niż odbiór zaliczkowanych towarów z Chin. Rada Państwa (upraszczając) zaleca dostosowanie produktów do potrzeb rynku chińskiego (przemetkowanie, załączenie instrukcji obsługi w języku chińskim, etc.) i sprzedaż ich w Chinach. Show must go on.

Rhodium Group w swoim raporcie „Kto kupuje kogo?” wylicza, iż w okresie pierwszych pięciu miesięcy br. chińskie firmy dokonały transakcji fuzji i przejęć zagranicznych spółek (globalnie) o ogólnej wartości 6.5 mld USD (~25.76 mld PLN). To najmniej od ponad 10 lat. Tymczasem podmioty zagraniczne przejęły w Chinach spółki za 9 mld USD (~35.67 mld PLN). W żaden sposób nie pokrywa się to z opowieścią o wycofywaniu się kapitału zagranicznego z Chin, o przenoszeniu łańcuchów dostaw poza Chiny, etc. Być może to krótkookresowe zjawisko, a być może początek trendu. Chiński rynek – wbrew temu co mówią politycy i co za nimi powtarzają media i tak zwani eksperci – jest coraz bardziej atrakcyjny. Choćby przez wzgląd na przewidywalność i stabilność sytuacji wewnętrznej. To może kusić inwestorów zagranicznych, zwłaszcza tych zdolnych podejmować decyzje w perspektywie długoterminowej. Podstawą sukcesu w Chinach jest obecność na chińskim rynku, posiadanie tu swoich struktur. Bardziej racjonalnym rozwiązaniem – szczególnie w przypadku branż związanych z technologiami i produkcją przemysłową – jest w tym układzie przejęcie istniejącego przedsiębiorstwa, niż budowa wszystkiego od zera. Incydent, czy trend? Warto to obserwować.

证券交易Giełdy

Tydzień krótki (trzy dni robocze), ale intensywny. Wzrosty, wzrosty, wzrosty. Zwłaszcza w 深圳 ShenZhen (piaty tydzień z rzędu). Napływają nieustannie pozytywne sygnały potwierdzające ożywienie gospodarki. Decyzje dotyczące otwierania się Chin na zagranicznych inwestorów i reformy rynku kapitałowego podtrzymały pozytywne tendencje. Nie bez znaczenia były również zapowiedzi ułatwień dla nowych firm z sektora wysokich technologii zainteresowanych wejściem na giełdy. Wedle innych zapowiedzi z giełd będą wyrzucane „robaczywe jabłka”: firmy, które przynoszą ciągle straty. Najbardziej zyskały w tym tygodniu spółki technologiczne, producenci układów scalonych i banki. Na czele „niedźwiedzi” znaleźli się producenci sprzętu medycznego. Ich pięć minut przeszło do historii. I niech tak lepiej już zostanie.  Za to spadki w Hong Kongu. Tu sprawa jasna. Nowe prawo o bezpieczeństwie narodowym przynosi ze sobą wiele niepewności co do najbliższych tygodni i miesięcy.

24. 上海证券交易所 Shanghai Stock Exchange (SSE)                     24.06.             22.-24.06.
25. ShangHai Composite Index                                            +2,979.55  ⇧+0.30%    +1.49%
26. ShangHai SSE                                                                   +2,943.47 ⇧+0.62%    +2.16%
27. ShangHai 50 ETF                                                                   +2.958  ⇧+0.96%    +1.17%
28. ShangHai 100                                                                     +4,187.09 ⇧+0.54%    +2.62%
29. ShangHai 180                                                                    +8,623.82  ⇧+0.53%    +2.44%
30. China Securities Index 300                                                +4,138.99  ⇧+0.42%    +3.02%
31. ShangHai ShenZhen 300 ETF                                                 +4.164 ⇧+0.87%    +1.33%
32. ShangHai 380                                                                     -5,170.73  ⇩-0.14%     +0.68%
33. CSI 500                                                                               –5,789.09  ⇩-0.26%     +0.94%
34. China Securities 500 EFT                                                       +6.331  ⇧+0.02%    +0.46%
35. CSI 1000                                                                             -6,227.57  ⇩-0.18%     +0.84%
36. ShangHai 800                                                                    +4,412.91  ⇧+0.25%    +2.50%
37. Central SOE 100                                                                +6,187.78  ⇧+0.35%    +0.72%
38. Central 50 (SSECSOE50)                                                  +1,401.05  ⇧+0.58%    +1.28%

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1. 深圳证券交易所 Shenzhen Stock Exchange (SZE)
2. ShenZhen Component Index                                        +11,813.53  ⇧+0.17%    +3.44%
3. ShenZhen ChiNextPrice Index                                          +2,382.47  ⇧+0.02%    +5.23%
4. Shen Zhen Composite Index                                             +1,947.73  ⇧+0.01%    +2.31%
5. ShenZhen 100R                                                                +6,805.72  ⇧+0.26%    +4.67%
6. ShenZhen S & M Enterprise Index                                    +7,865.16  ⇧+0.13%    +4.22%
7. ShenZhen Blockchain 50 Index                                          -3,536.01  ⇩-0.07%     +2.23%
8. ShenZhen Central Enterprise Index                                  +3,991.40  ⇧+0.32%    +1.99%
9. ShenZhen Private Company Index                                    +5,311.35  ⇧+0.18%    +5.19%

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1. FTSE ChinaA50 Index                                                   +13,938.63  ⇧+0.52%    +0.19%
2. CSI Caixin Bedrock Economy Index                             +8,204.19  ⇧+0.15%     -0.07%
3. CSI Caixin New Economic Engine Index                      +2,246.55  ⇧+0.64%    +3.41%
4. CSI RAFI 50 Index                                                           +3,875.94  ⇧+0.55%     +0.16%

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

III. 香港证券交易所XiangGang/Hong Kong Stock Exchange        26.06.          22-24.06/26.06

1. Hang Seng Index                                                         -24,549.990 ⇩-0.93%        +0.35%
2. Hang Seng Composite                                                      -3,588.65 ⇩-0.95%        +0.87%
3. Hang Seng China Enterprises                                        -9,853.180  ⇩-0.84%        -0.64%
4. Hang Seng China-Affiliated Corporation                          -3,841.140 ⇩-0.78%       -0.45%
5. Hong Kong Growth Enterprise Market                                 +90.430 ⇧+4.19%      +1.55%
6. Hang Seng China (Hong Kong Listed) 25                         -8,567.86  ⇩-0.88%       -1.21%
7. Hang Seng China 50                                                         -8,303.98  ⇩-0.49%       -0.14%
8. CSI Hong Kong Mainland 50 Enterprises Index                -3,310.44  ⇩-1.11%       -0.53%
9. Hang Seng Mainland China (HongKong listed) 100          -7,791.62  ⇩-0.74%       -0.78%
10. Hang Seng Stock Connect Hong Kong                             -3,310.54  ⇩-0.87%       -0.03%
11. Hang Seng Stock Connect Greater Bay Area Composite  -4,913.98 ⇩-0.48%       +0.83%
12. Hang Seng China New Economy                                      -5,606.88  ⇩-0.01%       +3.11%
13. Hang Seng CSI ShangHai-Hong Kong AH Smart             -7,612.67  ⇩-0.83%       -2.09%
14. China Hong Kong Stock Connect Select100                   -5,386.808  ⇩-0.98%      +1.26%
15. China ShangHai, ShenZhen, HongKong 300                  -4,757.881  ⇩-0.49%      +1.90%
16. China ShangHai, ShernZhen, HongKong L&M Cap        -7,715.678  ⇩-0.94%     +0.44%
17. Hang Seng Foreign Companies Composite                      -1,883.79  ⇩-0.98%       -0.58%
18. Hang Seng Corporate Sustainability                                  -2,577.91  ⇩-0.58%      +0.14%
19. Hang Seng (Mainland and HK) Corporate Sustainability    -2,622.20 ⇩-0.46%      -0.06%
20. CSI HongKong 100                                                            -2,163.25  ⇩-1.07%      -0.29%
21. CSI Mainland Private Company                                       -2,096.167  ⇩-0.93%     +1.60%
22. CSI SOE Index                                                                    -5,80.981 ⇩-0.92%      -1.49%
23. CS China Enterprises Index                                             -3,310.440  ⇩-1.11%     +0.30%
24. MSCI Hong Kong Index                                                     -11,643.64 ⇩-0.99%      -0.34%
25. HKLS&P Hong Kong Large Stock Index                           -36,398.64  ⇩-1.29%     +0.30%
26. HSI Volatility Index +27.340  ⇧+3.64%     +1.84%

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

24. 台湾证券交易所Taiwan Stock Exchange (TWSE)                  24.06.                  22.-24.06.
25. TaiWan Weighted                                                           +11,660.67  ⇧+0.42%     +1.09%
26. 台北 证券交易所 TaiPei Stock Exchange (TAIEX)                +159.63  ⇧+0.34%     +0.45%
27. TaiPei Stock Exchange 50                                                     +192.69 ⇧+0.89%     +1.61%
28. TaiWan 50                                                                          +8,942.70  ⇧+0.54%     +1.19%
29. TaiWan Mid-Cap 100                                                          +9,015.72  ⇧+0.42%    +0.72%
30. TaiWan Technology                                                           +13,327.63 ⇧+0.59%    +1.29%
31. TaiWan Eight Industries                                                     +8,316.50  ⇧+0.64%    +1.14%
32. Formosa Stock                                                                 +13,419.46  ⇧+0.40%    +0.91%

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

平均汇率 Kurs średni

wybranych walut zagranicznych do RMB (24.06.2020)

100英镑GBP = 883.67人民币 RMB

100欧元EUR = 798.32 人民币 RMB

100美元US$ = 705.55人民币 RMB

100美元US$ = 708.04人民币 RMB

Kurs offshore transakcji poza Chinami w rozliczeniach transakcji międzybankowych.

100 港币HG$ = 91.04人民币 RMB

100 澳门元MOP$ = 88.46人民币 RMB

100 新台币NT$ = 22.85 人民币 RMB

100 波兰兹罗提 PLN = 178.28人民币 RMB

100人民币 RMB ¥ = 55.89 波兰兹罗提 PLN

上海银行间同业拆放利率SHIBOR / 香港银行间同业拆借利率 HIBOR. Oba wskazują stopy procentowe pożyczek oferowanych na rynku międzybankowym w ShangHaiu czy w HongKongu. Informują nas nie tylko o sytuacji na danym rynku pieniężnym, ale też o łatwości bądź trudnym dostępie do kredytów. A te napędzają i gospodarkę, i konsumpcje.

{Dane na dzień 24.06.2020}

技术 Technologie

W czwartek 25 czerwca br. rada gminy Sawstone oddalonej o 11 kilometrów od Cambridge (South Cambridgeshire District) w Wielkiej Brytanii zaakceptowała projekt 华为技术有限公司 HuaWei Technologies Co., Ltd. dotyczący zbudowania na terenie gminy, na wyznaczonym przez gminę terenie, centrum badawczo-rozwojowego oraz zakładu produkcyjnego najnowocześniejszych układów scalonych dla szerokopasmowego Internetu. W pierwszej fazie realizacji tego projektu HuaWei zainwestuje w Sawstone 1 mld funtów brytyjskich (~4.908 mld PLN). Radni South Cambridgeshire District przyjęli propozycję chińskiego koncernu pomimo nacisków rządu Borisa Johnsona, który regularnie ostrzega, iż HuaWei będzie miał ograniczony dostęp do brytyjskiego rynku 5G. Premiera Johnsona zastąpi prędzej czy później inny premier, a w gminie powstanie centrum badawczo-rozwojowe i zakład produkcyjny, które zatrudniać będą 300-400 osób, a także generować podatki do gminnej kasy.

[Red.: I jak pisałem ostatnio: w takim układzie, czyli przy zlokalizowaniu w jednym miejscu ośrodka R&D i zakładu produkcyjnego na terenie państwa trzeciego, służby tego państwa trzeciego mogą czytać w działalności HuaWei jak w otwartej księdze. No chyba, ze te służby są do bani.]

W 东莞  DongGuan, nieopodal 深圳 ShenZhen, HuaWei Technologies Co. Ltd wybudował słynne już na całym świecie miasteczko, gdzie mieszka i pracuje ponad 25 tysięcy osób zaangażowanych w prace zlokalizowanego tu ośrodka badawczo-rozwojowego. Na powierzchni 1.4 mln m2 powstało 108 budynków odwołujących się swoją formą wprost do ikon europejskiej architektury historycznej. Miasteczko-centrum R&D, które ma nawet swoją linię tramwajową, budowano przez 4 lata i oddano ostatecznie do użytku w 2019 roku.

Miasteczko wygląda tak:

Zamiar zbudowania swojego własnego miasteczka, a zarazem centrum badawczo-rozwojowego ogłosił w minionym tygodniu inny koncern, gigant technologiczny z chińskiej „Doliny Krzemowej”, czyli 腾讯控股有限公司 TenCent Technology Co., Ltd. Na terenie o powierzchni blisko 2 mln m2 zlokalizowanym na przedmieściach ShenZhen TenCent stworzy „Net City” – miast przyszłości, w którym mieszkać i pracować będzie 80,000 osób. To parametry (ludność, terytorium) księstwa Monako. W założeniu w Net City nie będzie indywidualnego transportu samochodowego. Połączenie z ShenZhen zapewniać będą pojazdy autonomiczne. W samym mieście priorytet będą mieli piesi i zieleń. W ramach projektu powstanie wiele nowych budynków, z których żaden nie będzie wyższy niż 30 pięter oraz komplementarna infrastruktura zapewniająca komfort mieszkania i pracy – mieszkania, biura, sklepy, restauracje, przedszkola, szkoły, kluby…. Jednym z miejsc wypoczynku ma zostać bulwar u brzegu Rzeki Perłowej. Na dachach wszystkich budynków znajdą się ogrody i panele słoneczne. Miasto zostanie wyposażone w systemy przechwytywania i ponownego wykorzystania wody deszczowej, jak również tej użytkowanej przez gospodarstwa domowe. Generalną koncepcję architektoniczną Net City stworzyło znane amerykańskie biuro architektoniczne NBBJ (zaprojektowało siedzibę główną TenCent w Shenzhen), jednakże poszczególne budynki będą projektowane przez indywidualnych architektów, tudzież biura architektoniczne selekcjonowane w odrębnych konkursach. Budowa Net City ruszy jeszcze przed końce tego roku, a trwać będzie nie dłużej niż 7 lat. Miasto ma wyglądać mniej więcej o tak:

Czy wiesz, że…

Wzrasta atrakcyjność chińskiego paszportu. Posiadacze paszportów ChRL mogą bezwizowo odwiedzać coraz większą liczbę państw. Według rankingu przygotowanego przez firmę prawniczą Henley & Partners (specjalizująca się w zakresie emigracji) we współpracy z IATA (Międzynarodowa Organizacja Transportu Lotniczego) w bieżącym roku osoby legitymujące się paszportem chińskim mogą bez odpowiednich wiz przekroczyć granice 74 krajów. W rankingu Chiny (czy raczej chińskie paszporty) zajęły 70 miejsce na liście 199 ocenianych państw. To pozycja o dwa oczka lepsza niż w zeszłym roku. Polska na liście Henley & Partners zajmuje 11 miejsce.

W Chinach tradycja to potęga. Częścią tutejszej tradycji jest numerologia. Niby trudno wierzyć w dobre, lub złe moce zawarte w cyfrach i liczbach, a jednak we współczesnych Chinach mają one ogromne znaczenie zarówno w działaniach marketingowych (ot, jak choćby „rezerwacja” „znaczących dat” dla festiwali zakupów), decyzjach biznesowych, a już szczególnie w codziennym życiu. Dla Chińczyków niezwykle istotne jest pod jakim numerem domu i mieszkania przyjdzie im mieszkać, jaki będą mieli numer telefonu, czy jakie cyfry znajdą się na tablicy rejestracyjne ich samochodu. Z liczbami się nie igra. Dlaczego? Istotą znaczenia liczb jest charakterystyczna cecha języka chińskiego. Język chiński jest językiem homonimicznym. Tu wiele słów brzmiących niemal identycznie posiada bardzo różne znaczenie (w języku polskim przykładem tego zjawiska są np.: wyrazy morze i może). Zatem dźwięk odpowiadający danej cyfrze, liczbie może wprost kojarzyć się z czymś dobrym, szczęśliwym, lub wręcz przeciwnie. I tak:

零/〇 ling (zero) – zazwyczaj nadaje się zeru charakter neutralny. W głównym nurcie chińskiej numerologii nie ma ono „barwy”. Ale oczywiście Chiny to wiele zakątków, ludów, wierzeń. Stąd też w niektórych regionach Chin zero to dobry omen, bo to początek wszystkiego. W innych to zły znak, bo oznacza pustkę, brak.

一 cyi (jeden) – ta liczba nabiera znaczenia w szerszym kontekście. Z jednej strony oznacza samotność (11.11. Dzień Singla). Z drugiej strony może oznaczać jedność, całość, spójność (na przykład danej osoby).

二er (dwa) – to liczba zdecydowanie szczęśliwa. Chińczycy są przekonani, że wszystko co podwójne przynosi szczęście i powodzenie. Jest nawet powiedzenie – zupełnie różne od znanego w Polsce – że dobre rzeczy chodzą parami. Podczas chińskiego wesela salę bankietową, czasem i samochody przyozdabia się znakiem 囍 (shuang xi) – podwójne szczęście – który jest połączeniem dwóch znaków 喜 (xi) – szczęście. Kiedy darujemy komuś jakiś prezent staramy się, aby miał podwójny charakter, składał się z parzystej liczby elementów (np.: butelka Moutai z dwoma czarkami, albo pudło zawierające parzysta liczbę czekoladek).

三san (trzy) – brzmi jak “życie”, lub “rodzić”. Symbolizuje trzy etapy życia: urodziny, małżeństwo, śmierć. Oznacza również stabilizację i dostatek, zatem liczba ta uznawana jest za szczęśliwą.

四 si (cztery) – czwórki unikamy w Chinach jak ognia. A to dlatego, że brzmi jak „śmierć”. Niechęć do tej liczby jest powszechna i tak wielka, że często nawet w windach nie znajdziemy przycisków z numerem 4, czy 14. Czwórki nie znajdziemy pośród cyfr składających się na numery dowodów osobistych, telefonów, tablic rejestracyjnych nazw produktów itp., itd. Czwórka to pech gwarantowany. Mówienie przy kimś chorym słowa „cztery”, to wprost życzenie śmierci.

五wu (pięć) – piątka nie jest oczywista, ma podwójny wydźwięk. W zależności od kontekstu. A to dlatego, że przypomina brzmieniem „nie”, „bez”, ale jest jednocześnie powiązana w historii i kulturze z pojęciem Pięciu Elementów 五 (Wu Xiang), ma kluczowe znaczenie w takich dziedzinach jak tradycyjna medycyna chińska, chiński kalendarz (Święto Dwóch Piątek chociażby), feng shui, sztuki walki, czy pentatonika w chińskiej muzyce.

六liu (sześć) – oznacza „przypływ”, „dopływ”, na przykład powodzenia, czy szczęścia. I tu mamy do czynienia z zupełnie różnym znaczeniem liczb w Chinach i Europie. Niesławne w chrześcijaństwie trzy szóstki (666), to przedmiot pożądania chińskich firm. Firma zarejestrowana pod adresem zawierającym trzy szóstki może być pewna, że powodzenie nie ominie jej nigdy, ponieważ ten ciąg cyfr kojarzony jest z idiomem: 六六顺 (liu liu da shun) – będzie świetnie – gładko, bez problemów i szczęśliwie.

七qi (siedem) – siódemka ma dwa oblicza. Pozytywne, bo brzmi jak “start”, “wzrost”, ale też “energia witalna”. Jest też symbolem szczęśliwych związków: 7 dnia 7 miesiąca tradycyjnego kalendarza chińskiego wypada święto QiXi (七夕節), określane jako chińskie walentynki. Negatywne, bo 7 miesiąc w tradycyjnym chińskim kalendarzu to “miesiąc duchów”, które w tym czasie wychodzą z piekła, aby na chwilę odwiedzić żyjących. Siódemka może przynosić pecha, ponieważ łatwo popełnić błąd i wymawiać ją jak “oszukiwać”.

八ba (osiem) – to szczęście w czystej postaci. Brzmi w uszach Chińczyków podobnie do “bogactwa”, “fortuny” „powodzenia”, „pomyślności”. Dwie ósemki, wielokrotność ósemki to największe szczęście, gwarancja zrobienia kariery i zdobycia fortuny. Jeśli czwórki unika kto może, ósemkę „wyrwać” chce każdy. Wszystkie ważne zdarzenia odbywają się dnia, który zawiera w sobie ósemkę. Olimpiada w BeiJing rozpoczęła się o 20:08 w dniu 8.8.2008 roku. Wiele numerów lotów, połączeń kolejowych zawiera liczbę 8. Ósemka jako gwarant powodzenia ma swoją cenę. A przez to pozwala demonstrować wszem i wobec status majątkowy, zatem i społeczny. Kto mieszka na 8 piętrze zapłacił za mieszkanie znacznie więcej niż sąsiedzi mieszkający na innych piętrach, ale o wiele mniej, niż owi mieszkający na piętrze 58, nie mówiąc o tych, którzy kupili mieszkanie na piętrze 88. Numer telefonu z ósemkami trzeba ostro licytować. Bo już samo wyświetlenie się takiego numeru na ekranie aparatu odbiorcy budzi szacunek. Za tablice rejestracyjne, na których znajdują się same ósemki trzeba wyłożyć równowartość sporego mieszkania. Lub bardzo przyzwoitego auta. W Szanghaju w zeszłym roku takie „blachy” poszły za 1 milion RMB, czyli ponad pół miliona złotych. Tak, tablice, za pół miliona złotych.

九jiu (dziewięć) – brzmi jak “długotrwałość” i “wieczność”. Warto o niej pamiętać składając życzenia urodzinowe, czy przygotowując prezent ślubny (999 banknotów po 100 juanów na pewno uraduje młoda parę). Tradycyjnie dziewiątka kojarzona była z cesarzem i tym co cesarskie. Tylko cesarz mógł się nią posługiwać. Na cesarskich szatach haftowano dziewięć smoków, urzędnicy cesarscy funkcjonowali w 9-cio stopniowej hierarchiach, a 故宫 Pałac Cesarski, czyli 紫禁城 Zakazane Miasto w Pekinie ma w sumie 9,999 pokoi.

W Chinach cyfry i liczby mówią.

– 520 (wu er ling) brzmi jak „kocham cię”我爱你 (wo ai nǐ);

– 88 (ba ba) brzmi jak ”bye bye” i jest sympatyczna formą zakończenia komunikacji czatowej;

– 1314 (yi san yi si) – “jedno życie jeden świat”, połączone z 520, tworzące 5201314, znaczy “kocham cię na zawsze, aż do śmierci”;

– 366, 666, 888 czy 1,666 to wartość gotówki, ale jeszcze lepiej liczba banknotów wkładanych do czerwonej koperty darowanej w czasie Chińskiego Nowego Roku dzieciom i młodszym członkom rodziny, aby ich życie było spokojne, bez niemiłych zawirowań;

Dzięki tradycji i mediom społecznościowym dziś spora część konwersacji prowadzonych w formie pisanej to cyfry i liczby. Po co tracić czas i energie na pisanie złożonych znaków, skoro 10 powyższych cyfr potrafi powiedzieć tak wiele?

Z chińskiego życia wzięte

“Black Lives Matter” – „Życie czarnoskórych ma znaczenie”. Fala protestów pod tym hasłem przetacza się wciąż jeszcze przez Stany Zjednoczone, jej echa obserwujemy również w Europie Zachodniej. W Chinach, w których z przyczyn oczywistych nie mieliśmy do czynienia z żadnymi protestami, czy demonstracjami o podłożu rasowym akcja „Black Lives Matters” przybrała zaskakującą formę. Zaskakującą z wielu powodów.

Rzecz dotyczy jednej z najstarszych w Chinach marki pasty do zębów, czyli – 黑人牙膏, co wprost można przetłumaczyć „pasta do zębów czarnego człowieka”. To marka zanana każdemu Chińczykowi. Powstała w 1930 roku w Szanghaju. Po wojnie jej właścicielem stała się 好来化工 （中山） 有限公司 Hawley & Hazel z Hong Kongu. W 1985 roku 50% udziałów w tej firmie przejął amerykański koncern Colgate-Palmolive. Decyzją Colgate-Palmolive marka – 黑人牙膏, która nosiła angielską nazwę „Darkie”, przemianowano w angielskiej wersji językowej na „Darlie” i zaczęto sprzedawać ją pod tą nazwą w Singapurze, Malezji i na Tajwanie. Dziś – 黑人牙膏 to 17% chińskiego rynku past do zębów. Potęga. Zbudowana na skojarzeniu, że najzdrowsze i najładniejsze zęby mają Afrykanie. Znacznie zdrowsze i ładniejsze niż Chińczycy (karykatury Chińczyków z lat 30. XX wieku przedstawiają ich zazwyczaj z krzywymi zębami i w okularach).

Na fali niepokojów i emocji związanych z ruchem „Black Lives Matters” ktoś w Colgate-Palmolive uznał, że nazwa „Darlie” uwłacza osobom czarnoskórym. Podjęto decyzję o zmianie marki, logo, kolorystyki opakowań.

Ponoć rozpoznawalność marki to jeden z kluczy do sukcesu. W tym konkretnym przypadku reguła ta przegrała z lękiem korporacji o swój wizerunek, który mógł zostać naruszony niewłaściwie odebraną nazwą produktu dystrybuowanego w Azji Południowo-Wschodniej, a pisanego chińskimi znakami. Ciekawe jak w dzisiejszych czasach nawet najszczytniejsze idee zamieniają się w groteskę.

Czas pomyśleć nad nową nazwą dla ciasta „murzynek”.

Bez względu na pogodę, temperaturę, jak Chiny długie i szerokie chińskie emerytki uprawiają swoje grupowe tańce synchroniczne. Ujawniają się o określonych porach na każdym wolnym placu, na każdym skwerku, w każdym parku. Szefowa grupy przynosi na miejsce spotkania magnetofon, lub wzmacniacz z głośnikiem do smartfona z własnym zasilaniem, po chwili pojawiają się członkinie danego zespołu tanecznego, a w następnej chwili zaczyna się ta swoista forma rekreacji. Stojące w pewnej od siebie odległości seniorki zaczynają powtarzać za swoja liderką określone ruchy, figury, całe układy taneczne przyporządkowane konkretnym utworom muzycznym. Panie dla tej formy gimnastyki z reguły wybierają sobie otwarte i bezpieczne przestrzenie blisko miejsc swego zamieszkania. Tymczasem grupa z 杭州 HangZhou wybrała inny model działania. Na swoje ćwiczenia panie wybrały jezdnię ruchliwej ulicy.

Dbając o swoje bezpieczeństwo organizują tańce w godzinach mniejszego ruchu, czyli rano pomiędzy godziną 6:30 a 8:00, wieczorem zaś od 19:30 do 20:30. Okoliczni mieszkańcy nie podzielają radości, z którą seniorki oddają się doskonaleniu synchronicznego tańcowania. Głośna muzyka rano i wieczorem zakłóca im nieliczne godziny, które spędzają ze swoimi rodzinami w domach. Kierowcy nie mają szans, aby przejechać tędy bez problemów. Piszą więc do gazet, dzwonią do rozgłośni radiowych, skarżą się, a panie nic. Tańczą rano i wieczorem. Kierowców oficjalnie ostrzeżono, że w przypadku potrącenia którejś z seniorek będą musieli pokryć koszty leczenia, a całą odpowiedzialność karną wziąć na siebie. Tańczące panie zrozumiały, że one są najważniejsze. Przestały przejmować się jakimikolwiek interwencjami okolicznych mieszkańców. A policja otwarcie umyła od sprawy ręce. Uliczne tańce pań w wieku słusznym nie zostały określone w żadnych regulacjach czy kodeksach jako czyn łamiący prawo.

书籍 Książki 报告 Raporty 分析 Analizy 

Albert Borowiecki proponuje:

Beyond Tears and Laughter. Gender, Migration, and the Service Sector in China. Shen Yang. 2019. Palgrave Macmillan. 229 stron.

Kolejne studium nongmingong – “wędrujących robotników”. Tym razem na przykładzie Szanghaju.  Autorka koncentruje się na przedstawieniu pracy, czasu wolnego, problemów i trudów dnia codziennego pracowników migrujących (z meldunkiem wiejskim) w sektorze usługowym. Operując trzema różnymi punktami widzenia: płci, pochodzenia społecznego i meldunku (a raczej braku meldunku miejskiego) ukazuje przyczyny rozwarstwienia społecznego i nierównego traktowania pracowników napływowych. Stara się również przedstawić motywy jakimi kierują się oni przy podejmowaniu (i porzucaniu) pracy, jak widzą swoją przyszłość w dalszej perspektywie i czy oni również ulegają powszechnemu konsumeryzmowi.

Paper Dragons: China and the Next Crash. Walden Bello. 2019. Zed. 335 stron.

A teraz coś dla miłośników science-fiction. Jeden z wielu proroków kościoła „Chiny muszą upaść”. Tym razem grozi im kryzys finansowy, przy którym krach na Wall Street z 2008 roku i japońskie bańki spekulacyjne, to małe miki. Najciekawsze podczas lektury są dwie rzeczy. Primo, gość to napisał śmiertelnie poważnie. Secundo (czyli drugie primo) – za ten nieuchronny, jego zdaniem, kryzys finansowy w Chinach wini neoliberalizm. Neoliberalna dyktatura chińska? Czegoś takiego nawet ja, swego czasu polujący kamieniami na dinozaury, nie pomnę.

Social Mentality in Contemporary China. Yang Yiyin. 2019. Springer. 203 strony

W czasach rozbuchanego indywidualizmu zachodniego może warto na chwilę zastanowić się czym jest mentalność społeczna (rozumiana jako świadomość życia w większej grupie, skutkująca tworzeniem reguł postępowania, norm zachowania, rodzeniem się uczuć i obowiązków). Jaka jest jej definicja? Czym się charakteryzuje? W jaki sposób ją badać i obserwować? Jak wpływa na zachowania grup, pojedynczych osób, społeczeństwa, rynków, kraju? Czy mentalność społeczną można kształtować? Czy można ją oceniać w kategoriach dobrej i złej mentalności, czy też takie rozróżnienie nie ma sensu? Czy to zjawisko bardziej socjologiczne, czy psychologiczne? Zapraszam do lektury.

Urbanization in China. The Path to Harmony and Prosperity. Wei Houkai. 2019. Springer. 246 stron.

Autor uważa, że urbanizacja to główny czynnik napędzający rozwój gospodarczy i redukcję ubóstwa na obszarach rolniczych. Dostrzega nierówne traktowanie w miastach napływowej ludności wiejskiej i konieczność modyfikacji systemu meldunkowego hukou. W swojej książce przedstawia krótki rys historyczny rozwoju urbanizacji w Chinach w trzech okresach: 1950-1977, 1978-1995 i 1995 – czasy obecne. Opisuje najważniejsze problemy jakie napotyka urbanizacja (rosnące zapotrzebowanie na zasoby, wzrastające zanieczyszczenia, system hukou, itp.) Następnie opisuje metodologię jaką kierują się obecnie władze chińskie nadzorując urbanizację (zielone, niskoemisyjne miasta, zintegrowany rozwój miasta i wsi, synchronizowanie urbanizacji, uprzemysłowienia, ucyfrowienia i rozwoju rolnictwa oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego). Porusza również kwestie zróżnicowania miast pod kątem wielkości, optymalizacji rozłożenia przestrzennego miast, administrowania miastami i zmian instytucjonalnych.

China’s Impact on Conflict Dynamics in the Red Sea Area. 2020. United States Institute of Peace. 48 stron.

USA (i świat zachodni) wielokrotnie namawiały Chiny, by wreszcie zaczęły się angażować w politykę międzynarodową, przestały się krygować i stały się „responsible stakeholder”. Chiny posłuchały i teraz USA ma zgryz, a prawie wszystko co Chiny robią, narusza amerykański, za przeproszeniem, interes narodowy. Powyższy raport analizuje obecność Chin Morzu Czerwonym. Przyznaje co prawda,  że podobnie jak Stany Zjednoczone, mają one prawo do zapewnienia bezpieczeństwa swoim morskim drogom zaopatrzenia (SLOC), ale że jednakowoż wywołuje to napięcia (czytaj: USA nie jest z tego powodu szczęśliwe). Jeśli interesuje Szanownego Czytelnika, czegóż to tym razem obawia się supermocarstwo i jak ocenia działania Chin w tym regionie – zapraszam  do lektury.

梁安基Liang Z. Andrzej

上海,中国Shanghai, Chiny

电子邮件 E-mail: azliang@chinamail.com

Redakcja:

Leszek B. Ślazyk

Aix en Provence, Francja

e-mail: kontakt@chiny24.com

© 27/2020 www.chiny24.com