Chiny: Subiektywny przegląd wydarzeń za Wielkim Murem (09/22)

Dwie Sesje (两会议)

W jakim kierunku gospodarczym, społecznym zmierzają Chiny w tym roku? Na to pytanie i inne z nim powiązane odpowiadano podczas całotygodniowych corocznych obrad Ludowej Politycznej Konferencji Konsultatywnej Chin (中国人民政治协商会议), która jest organem doradczym skupiającym wszystkie partie polityczne i organizacje społeczne pod przewodnictwem Komunistycznej Partii Chin (中国共产党) oraz Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych (中华人民共和国全国人民代表大会) – parlamentu ChRL. Koncentrowano się przede wszystkim na obradach parlamentu – tu wszak zapadają kluczowe decyzje, to najwyższy organ ustawodawczy Państwa Środka. Prowadzono tu dyskusje nad sprawozdaniem rządu ChRL z wykonania planu za ub.r., planu na rok 2022, wysłuchano sprawozdań z prac Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych, Najwyższego Sądu Ludowego (最高人民法院), Najwyższej Prokuratury Ludowej (最高人民检察院), dyskutowano nad projektem zmian ustawy o organizacji i funkcjonowaniu organów przedstawicielskich wszystkich szczebli oraz nad projektem zmian w zasadach wyborów i liczbie deputowanych do kolejnego parlamentu (14-tej kadencji) i lokalnych rad legislacyjnych.

W posiedzeniach plenarnych parlamentu brali udział (jako obserwatorzy) członkowie Ludowej Politycznej Konferencji Konsultacyjnej Chin.

Premier Li Ke Qiang 李克强 w pierwszym dniu obrad przedstawił raport z prac rządu w roku minionym i plan prac na rok przyszły. Tytuł dokumentu: „Pokonywanie trudności w dążeniu naprzód” (攻坚克难 砥砺奋进).

Co osiągnięto w 2021 roku? m.in.:

• Wzrost PKB: 8.1%;
• CPI (inflacja): 0,9%;
• Wzrost dochodu rozporządzalnego o 8,1% liczony w cenach rzeczywistych;
• 12,69 mln nowych miejsc pracy;
• Bezrobocie w miastach – 5,1%;
• Zbiory zbóż łącznie – 685 mln ton;
• Zredukowano podatki i opłaty dla przedsiębiorstw oraz osób indywidualnych na sumę ponad 1 bln RMB (ok. 691,383 mld PLN);
• Deficyt budżetowy – 3,1%;
• Handel zagraniczny wzrósł o 21,4% r/r;
• Inwestycje zagraniczne to 173,5 mld USD (ok. 754,763 mld PLN), wzrost o 20,2% r/r;
• Podwójna dawka szczepionki anty-covid19 – 85%

Główne cele na rok 2022?

• Wzrost PKB: ok. 5,5% (najniższy od 30 lat);
• CPI (inflacja): 3%;
• Wzrost dochodu rozporządzalnego zgodnie ze wzrostem gospodarczym kraju (5,5%);
• Stworzenie ponad 11 mln nowych miejsc pracy;
• Bezrobocie w miastach: 5,5% – na wspieranie stabilizacji zatrudnienia i szkoleń zawodowych przeznaczone będzie 100 mld RMB (ok. 69,138 mld PLN);
• Zbiory zbóż łącznie min. 650 mln ton;
• Dalsza redukcja podatków i opłat o ok. 2,5 bln RMB (ok. 1,72 bln PLN). Stawka podstawy dla małych i mikro przedsiębiorstw zwalniająca od podatku od dochodów ma być podwyższona z 1 do 3 mln RMB (ok. 688,046 PLN do 2,064 mln PLN);
• Z indywidualnego podatku dochodowego zwolnione będą wszelkie wydatki związane z utrzymaniem i wychowaniem niemowlęcia/dziecka do lat 3;
• Deficyt budżetowy: założenie 2,8% (2021: 3,1%, 2020: 3, 6%);
• Rząd centralny przekaże rządom lokalnym fundusze zwiększone o 1,5 bln RMB (ok. 1,032 bln PLN), tj. 9,8 bln RMB (ok. 6,742 bln PLN) celem pomocy w realizacji ich zadań gospodarczych i społecznych;
• Roczny limit emisji obligacji przez rządy lokalne ustalony został na poziomie 3,65 bln RMB (ok. 2,510 bln PLN), czyli takim samym jak w roku 2021;
• Budżet obronny został zwiększony do 1,45 bln RMB (ok. 997,044 mld PLN) to jest wzrost o 7,1% r/r (w 2021 o 6.8%, 2020 o 6,6%)

Wydatki militarne kraju stanowią ok. 1,4% całego PKB Chin (oficjalnie). Wzrasta zagrożenie zewnętrzne, istnieje potrzeba wzmocnienia gotowości obronnej, unowocześnienia Armii Ludowo Wyzwoleńczej (中国人民解放军), przyspieszenia modernizacji systemów logistyki, zarządzania , sprzętu, pogłębienia reform armii, systemu mobilizacji, zachęcenia do większej innowacyjności w technologii obronnej oraz przyciągnięcia utalentowanych specjalistów.

Przyjęty budżet wojskowy jest ponad trzy razy mniejszy niż wydatki militarne USA;

Bezpośrednie inwestycje rządu centralnego wyniosą 640 mld RMB (ok. 440,080 mld PLN);

Priorytetowe zadania rządu określone jako batalia w trudnych uwarunkowaniach:

• utrzymanie stabilności gospodarki – najwyższy priorytet w tym roku;
• wzmocnienie i poprawa makro kontroli w celu skutecznego zwiększenia popytu wewnętrznego;
• nadanie kluczowej roli inwestycji w optymalizacji struktury dostaw;
• promowanie pogłębiania reform w kluczowych obszarach i powiązaniach ekonomicznych;
• przyspieszenie wdrażania wyważonej polityki pieniężnej w 2022 r. Rząd będzie wierny koncepcji zaciśniętego pasa i wydawał mniej. Cel: utrzymanie stabilnego kursu RMB oraz utworzenie funduszu celowego dla zapewnienia stabilności finansowej;
• przestrzeganie wysokiego poziomu naukowej i technologicznej samodzielności, samodoskonalenie oraz wzmacnianie decydującej roli innowacji jako podstawy ekonomii;
• promowanie sprawnego obiegu w łańcuchu przemysłowym i łańcuchach dostaw oraz konsolidacja i wzmocnienie podstaw gospodarki realnej;
• kontynuacja rozwoju nowoczesnego rolnictwa i rewitalizacji wsi;
• mocniej skoordynowany rozwój regionalny, urbanizacja oraz dostosowanie i optymalizacja regionalnych ekonomii;
• rozszerzenie otwarcia na wysokim poziomie oraz promowanie stałego rozwoju handlu zagranicznego i inwestycji zagranicznych. Promowanie zawierania umów o wolnym handlu o wysokim standardzie z większą liczbą krajów czy regionów;
• intensyfikacja promocji budowy cywilizacji ekologicznej i niskoemisyjnej. Poprawa oszczędności energii i wody, recyklingu odpadów oraz innych polityk wspierających przemysł ochrony środowiska. Samorządy powinny silniej zachęcać do korzystania z ekologicznych, inteligentnych urządzeń gospodarstwa domowego;
• skuteczniejsze przewidywanie, zapobieganie i niwelowanie ryzyka w kluczowych obszarach oraz skutecznie utrzymanie bezpieczeństwa ekonomicznego;
• skoncentrowanie się na praktycznej ochronie i poprawie warunków życia ludzi, lepsze rozpoznawanie ich potrzeb i sytuacji, przy czym zapewnienie pełnego bezpieczeństwa socjalnego ma być w tym działaniu priorytetem;

Poza tym:

• zapowiedziano kontynuowanie wysiłków i podejmowanie niezbędnych działań celem skutecznej walki z wirusem Covid-19 oraz zwalczeniem ognisk zakażeń, obojętnie czy to spowodowanymi lokalnymi przypadkami, czy importowanymi z za granicy;
• zapowiedziano również rozszerzanie stosowania i wzajemnego uznawania elektronicznych dokumentów/certyfikatów/licencji wydawanych przez różne prowincje;
• rząd zobowiązał się do stabilizacji cen gruntów i mieszkań;
• poinformowano, iż kontynowania będzie polityka mieszkaniowa, w której mieszkania nie stanowią przedmiotu spekulacji, ale mają pełnić swoją właściwą funkcję, czyli być miejscem zamieszkania ludzi. wspierane będą rozsądne projekty, które zaspokajają potrzeby mieszkaniowe – rynek mieszkań komercyjnych, budowa mieszkań na wynajem długoterminowy oraz mieszkań subsydiowanych i komunalnych;
• kontynuowane będzie wsparcie rozwoju ekonomicznego i podnoszenia poziomu życia mieszkańców Hong Kongu i Makau. Rząd będzie zdecydowanie sprzeciwić się wszelkim ruchom separatystycznym zmierzającym do oderwania Tajwanu od Chin.
• rząd centralny oraz rządy lokalne będą podejmować więcej działań w celu efektywnej realizacji polityki trojga dzieci, zmniejszając obciążenia dla rodzin wielodzietnych;
• promowana będzie budowa rządu opartego na prawie i innowacji w zarządzaniu, dla zapewnienia utrzymania harmonii społecznej oraz stabilizacji;

Temu wszystkiemu przyświecają niezmienne cele: zbudowanie umiarkowanie zamożnego społeczeństwa we wszystkich aspektach oraz w pełni nowoczesnego kraju socjalistycznego.

Jednak w tym roku będzie to się odbywało w bardzo trudnych wewnętrznych i zewnętrznych warunkach ekonomicznych. Mogą pojawić się różne nieznane ryzyka. Według raportu rządu – kraj będzie świadkiem nasilenia się różnych problemów i wzywań. Z perspektywy sytuacji międzynarodowej, globalna epidemia wciąż trwa, światowemu ożywieniu gospodarczemu brakuje rozpędu, ceny surowców wahają się na wysokim poziomie, a otoczenie zewnętrzne staje się bardziej złożone i niepewne. Z perspektywy sytuacji wewnętrznej rozwój gospodarczy stoi w obliczu trzech niewidzianych od wielu lat presji: spadku popytu, szoku podażowego i osłabienia oczekiwań. Do tego od czasu do czasu zdarzają się wciąż lokalne epidemie, widoczna jest nowa presja spadkowa na gospodarkę, ryzyko w niektórych dziedzinach może pojawić się w szybkim tempie i może być trudne utrzymanie stabilnego rozwoju gospodarki. Ale premier Li wyraził optymizm, ufundowany na fakcie, iż ekonomia Chin ma solidne podstawy, stale rozwija się, produkcja nie spada. To daje chińskiej gospodarce zdolność do pokonania wszelkich zakrętów na drodze, którą podąża.

Parlament zajął się także sprawozdaniem:

Stałego Komitetu parlamentu (全国人民代表大会常务委员会), który jest jego organem, który pomiędzy corocznymi sesjami sprawuje najwyższą władzę ustawodawczą i kontrolną w państwie, a jest ciałem kolegialnym złożonym ze 176 członków. Komitet w okresie pomiędzy bieżącą a wcześniejszą sesją przyjął 17 ustaw, wprowadził zmiany do kolejnych 22 i wydal 10 wyjaśnień do innych aktów prawnych. Parlament zatwierdził wszystkie decyzje Komitetu podjęte w minionym roku.

Najwyższego Sądu Ludowego (最高人民法院) – W minionym roku rozpatrzył on 33 602 spraw wyższego szczebla, a sądy prowincjonalne wszystkich szczebli 33,516 mln spraw. Sądy wydały 23 000 wyroków w sprawach o korupcję, w tym 14 dotyczyło szefów centralnych urzędów. Zhou Qiang 周强, Prezes Sądu Najwyższego wezwał deputowanych do wprowadzenia kary śmierci za wszelkie przestępstwa związane z okaleczaniem, okrutnym znęcaniem się, przemocą wobec kobiet, dzieci i osób starszych oraz przypadków handlu ludźmi. Do tego zaproponował zaostrzenie kar w przypadku oszustw finansowych, naruszenia ochrony danych osobistych w Intrenecie, wprowadzania do obrotu skażonej żywności czy produktów złej jakości bądź kopii znanych marek.

Najwyższej Prokuratury Ludowej (最高人民检察院) – Organy wszystkich szczebli prokuratury wszczęły 3,637 mln postępowań i dochodzeń. Wzrost o 20,9% r/r. Wzrosła również proporcjonalnie liczba popełnianych przestępstw o różnym charakterze. Największy wzrost odnotowano w zakresie korupcji (o 21,5% więcej r/r), ochrony praw autorskich i własności intelektualnej (o 15,4%), przestępstw w cyberprzestrzeni (o 51,3%), zniesławienia bohaterów i żołnierzy (o 43%), przeciwko starszym osobom i dzieciom (o 80,9%).

Pracowano nad projektami zmian w ustawach:

Ustawa o organizacji i funkcjonowaniu organów przedstawicielskich (parlamentów) wszystkich szczebli《中华人民共和国地方各级人民代表大会和地方各级人民政府组织法》 – projekt zmian.

Jak we wszystkich wprowadzanych zmianach w prawie w ostatnim czasie doadano preambułę, która za każdym razem zyskuje podobne brzmienie: “dane prawo w pełni realizuje myśl Xi JinPinga o socjalizmie z chińską charakterystyką dla nowej ery i rządach prawa, przestrzegając przywództwo Komunistycznej Partii Chin, zgodnie z zasadami marksizmu-leninizmu, myślami Mao ZeDonga  毛泽东, teorią Deng XiaoPinga  邓小平 koncepcji “Trzech Reprezentacji” Jiang ZeMina 江泽民, naukowego podejścia do rozwoju Hu JinTao 胡锦涛. Jest zgodne z Konstytucją, w pełni uwzględnia decyzje zgromadzeń przedstawicieli ludowych samorządów wszystkich szczebli, itd., itd.

W tym szczególnym przypadku zmiany dotyczą: komisji jakie mogą powoływać organy legislacyjne (w zależności od potrzeb, nie ma już obowiązkowych) i ich struktur, zmian na stanowiskach stałych komitetów wykonawczych i liczby ich członków (minimum-maksimum), zakresu decyzyjnego (będą mogły m.in. wprowadzać zmiany do przekazywanego centralnie budżetu w zależności od potrzeb), zasad przeprowadzania konsultacji społecznych, zobowiązania lokalnych rad legislacyjnych i rządów lokalnych do działania ściśle według reguł prawa przestrzegając kierowniczej roli partii i jej lidera.

Ustawa o zasadach wyborów i liczbie deputowanych do parlamentu 14 kadencji i lokalnych rad legislacyjnych《十四届全国人大代表名额和选举问题的决定》. Projekt zmian wprowadza przede wszystkim nowe parametry liczbowe, według których będą wybierani przedstawiciele do tych rad i parlamentu. Na 700 tys. mieszkańców danej jednostki administracyjnej będzie wybierany jeden deputowany każdego szczebla. Z danego regionu ich liczba nie może być większa niż 8. O podziale okręgów wyborczych będzie decydował Stały Komitet parlamentu. Ze Specjalnego Regionu Administracyjnego Hong Kong 中国香港特别行政区 do parlamentu krajowego będzie wybieranych 36 przedstawicieli, z Makau 12 z Tajwanu 13. 278 swoich przedstawicieli w parlamencie będzie miała armia i zbrojna policja. Poza tym zmiany w tym prawie stanowią, że w nowym zgromadzeniu ludowym powinno znaleźć się o 12% więcej przedstawicieli mniejszości etnicznych, o 35 więcej przedstawicieli chińskiej diaspory, a także osób, które po zakończeniu edukacji/kariery zagranicą powróciły do Chin, więcej powinno być robotników, rolników i kobiet. Ściśle kontrolowana powinna być liczba wybieranych kadr partyjnych czy kierowniczych. Nowe przepisy będą obowiązywały w wyborach do 14 kadencji Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych, które rozpoczną się w styczniu 2023 roku.

Obie znowelizowane ustawy zostały przyjęte na zakończenie obrad (11.03.) i w ten sam dzień podpisane przez prezydenta Xi JinPinga 习近平.

Dyskusje w parlamencie dotykały również wielu innych kwestii. Duże zainteresowanie (i echa) wzbudziły konferencje prasowe z udziałem szefów resortów rządu. Najwięcej uwagi przyciągnęła  konferencja prasowa szefa chińskiego MSZ, Wanga Yi 王毅 oraz konferencja prasowa premiera, którą zorganizowano (już tradycyjnie) na zakończenie obrad piątej sesji 13 kadencji Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych (中华人民共和国第十三届全国人民代表大会第五次会议).

Konferencja Wang Yi 王毅, Ministra Spraw Zagranicznych 外交部部长 (Radca Stanu Rady Państwa 国务委员, członek Rady Państwa 国务院党组成员) – wybrane tezy:

(a)  Wstępne oświadczenie. Miniony rok był kolejnym trudnym okresem dla świata. Niepewna sytuacja międzynarodowa staje się jeszcze bardziej skomplikowana i burzliwa. W tak ważnym momencie kraje potrzebują jedności, a nie podziału, potrzebują dialogu, a nie konfrontacji. Jako odpowiedzialne duże państwo, Chiny będą nadal przestrzegać multilateralizmu, współpracować ze wszystkimi krajami, które chcą pokoju i dążą do rozwoju, będą wzmacniać solidarność i współpracę, wspólnie stawić czoła wyzwaniom, promować budowanie jednej, wspólnej przyszłości ludzkości.

(b)  Olimpiada zimowa. Wydarzenie to okazało się sukcesem, przyczyniając się do wzmocnienia idei olimpijskiej. Igrzyska były okazją pokazania światu pewniejszych siebie, samodoskonalących się, otwartych na integrację Chin. Igrzyska tchnęły nadzieję w ludzi głęboko zaniepokojonych epidemią i przyniosły tchnienie ulgi burzliwemu światu. Około 170 przedstawicieli, z prawie 70 państw i organizacji międzynarodowych wzięło udział w ceremonii otwarcia Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Pekinie 2022.

(c)  Ukraina. Chiny zawsze działały obiektywnie i bezstronnie oraz dokonywały osądów niezależnie, w oparciu o obiektywne fakty. Sytuacja na Ukrainie jest efektem rozwoju niezwykle złożonych wydarzeń i czynników. Rozwiązywanie skomplikowanych problemów wymaga spokoju i racjonalności, a nie dolewania oliwy do ognia i nasilania napięcia. Aby rozwiązać obecny kryzys, niezbędne jest przestrzeganie celów i zasad Karty Narodów Zjednoczonych, poszanowanie, ochrona suwerenności oraz integralności terytorialnej wszystkich krajów, przestrzeganie zasady bezpieczeństwa, uwzględnienia uzasadnionych obaw stron danego sporu. Niezbędne jest skupienie się na zapewnieniu trwałej stabilności regionu oraz zbudowanie zrównoważonego, skutecznego i trwałego europejskiego mechanizmu bezpieczeństwa.

Sześć propozycji Chin na rzecz uniknięcia kryzysu humanitarnego na dużą skalę na Ukrainie to:

1. działania humanitarne muszą być zgodne z zasadami neutralności i bezstronności, a nie upolityczniane;
2. zwrócenie szczególnej uwagi na problem uchodźctwa z Ukrainy, pomoc w bezpiecznym przesiedleniu ludzi z terenów objętych konfliktem;
3. skuteczna ochrona ludności cywilnej i zapobieganie wtórnym katastrofom humanitarnym na Ukrainie;
4. zapewnienie szybkiego, bezpiecznego i pozbawionego barier dostępu do pomocy humanitarnej;
5. zapewnienie bezpieczeństwa cudzoziemcom na Ukrainie, umożliwienie im bezpiecznego opuszczenia terenów zagrożonych i pomoc w ich powrocie do swoich krajów;
6. wspieranie Organizacji Narodów Zjednoczonych w odgrywaniu roli koordynatora pomocy humanitarnej dla Ukrainy.

Chiny rozpoczęły wysyłanie pomocy humanitarnej dla ludności tego kraju. Są gotowe i mogą odegrać rolę “mediatora” między Rosją a Ukrainą. Społeczność międzynarodowa powinna skupić się na dwóch głównych kwestiach: przekonywaniu do pokoju, skłanianiu do rozmów oraz zapobieganiu kryzysowi humanitarnemu na dużą skalę. Chiny dokładają starań w tym zakresie i są w bliskim kontakcie ze wszystkimi stronami. Są gotowe nadal odgrywać konstruktywną rolę w zachęcaniu do rozmów i tworzeniu warunków do trwałego pokoju. Są gotowe współpracować ze społecznością międzynarodową w celu przeprowadzenia  niezbędnej mediacji.

(d)  Chiny – Rosja. Bez względu na to, jak skomplikowana czy złowieszcza jest sytuacja międzynarodowa, stosunki te nadal są rozwijane. Mają one wartość same w sobie. Opierają się wykluczeniu tworzenia bloku, nie maja charakteru konfrontacyjnego, nie są wymierzone w państwa trzecie. Są odporne na ingerencje czy prowokacje ze strony innych krajów. Przyjaźń między narodem chińskim i rosyjskim wciąż jest solidna jak skała, a wzajemna współpraca ma nieograniczone perspektywy. Oba państwa przeciwstawiają się powrotowi do zimnowojennej mentalności i podżeganiu do konfrontacji ideologicznej. Są za promowaniem demokratyzacji stosunków międzynarodowych oraz opowiadają się za utrzymaniem zasad Karty Narodów Zjednoczonych. Współpraca między dwoma państwami przynosi korzyści i dobrobyt dwóm narodom.

(e)  Chiny -USA. Oba państwa powinny szukać drogi porozumienia.

Tymczasem USA nie szczędzi wysiłków, aby prowadzić zaciekłą konkurencję z Chinami w grze o sumie zerowej. Nieustannie atakują i prowokują w kwestiach dotyczących podstawowych interesów Chin. Stany Zjednoczone konsekwentnie tworzą “małe grupki”, sojusze, które mają osłabiać pozycję Chin na arenie międzynarodowej. To nie tylko szkodzi ogólnej sytuacji w stosunkach między oboma państwami, ale także wpływa na międzynarodowy pokój i stabilność. To nie jest postawa odpowiednia dla dużego państwa, na którym ciążą pewne powinności w relacjach międzynarodowych, taka postawa nie wzmacnia wiarygodności. Chiny, jako suwerenne i niepodległe państwo mają pełne prawo do podjęcia niezbędnych środków dla zdecydowanej obrony swoich praw oraz interesów. W erze współzależności i globalizacji, Chiny i Stany Zjednoczone powinny współpracować jak znaleźć właściwą drogę dla dwóch głównych mocarstw, a problemy, z którymi ich społeczeństwa nigdy wcześniej się nie spotkały, muszą rozwiązać razem.

(f)  ASEAN-Azja Pacyfik. Region ten nie jest „szachownicą”, która służy grze konkurujących ze sobą potęg. Państwa ASEAN to nie figury szachowe, które można dowolnie przestawiać. Powinnością potęg wobec państw ASEAN jest zapewnienie im warunków dla rozwoju i dobrobytu. Stany Zjednoczone próbują tymczasem tworzyć tam nowy pakt NATO.

(g) Tajwan. Porównanie Tajwanu i Ukrainy jest bezzasadne. Tajwan to sprawa wewnętrzna Chin. Tajwan jest niezbywalną częścią kraju, jego przyszłość to pokojowe zjednoczenie i powrót do macierzy. Przyszłości Tajwanu nie można budować na pustych obietnicach sił zewnętrznych. Wszelkie próby “polegania na obcych krajach w dążeniu do niepodległości” czy “używanie Tajwanu do kontrolowania Chin” jest skazane na porażkę, a on ostatecznie i tak powróci do ojczyzny.

(h) Korea Północna. Problem na tym półwyspie polega na zagrożeniach zewnętrznych. Klucz do ich rozwiązania na drodze dyplomatycznej leży po stronie Stanów Zjednoczonych.

Konferencja prasowa Premiera Li Ke Qiang 李克强 – niektóre wypowiedzi:

1. PKB 5,5% za wysoko czy za nisko? – Planowany poziom wzrostu chińskiego PKB został ustalony na realnym, acz ambitnym poziomie.

Gospodarka stopniowo przechodzi od etapu wysokiego wzrostu do okresu zrównoważonego, sprawiedliwego i ekologicznego rozwoju. Kraj formułuje swoją makropolitykę w oparciu o rzeczywiste warunki Chin, bez zamiaru oceniania innych krajów. W tym roku gospodarka z pewnością spotka się z presją spowolnienia, nowymi nieznanymi wyzwaniami, bardzo złożonymi uwarunkowaniami wewnętrznymi i zewnętrznymi. W pokonaniu ich ma pomóc m.in. fundusz stabilizujący, dalsze obniżki podatkowe, stymulacja zatrudnienia, nowe inwestycje.

2. Modernizacja – Przed krajem stoi wiele problemów, z którymi trzeba sobie radzić, takich jak zmiany klimatu, dysproporcje w dochodach, zadłużenie lokalne itp. Należy to zacząć rozwiązywać w perspektywie średnio oraz długoterminowej i to w tym roku. Modernizacja Chin jest nadal procesem długotrwałym, niezbędne jest więc wykorzystanie wszelkich metod rozwoju, aby rozwiązać problemy, jakie ujawniają się w czasie tego procesu.
3. Ukraina – Chiny są głęboko zaniepokojone i ubolewają z powodu tamtejszej sytuacji. Mają nadzieję, że pokój na Ukrainie będzie przywrócony jak najszybciej. Chiny zawsze prowadziły niezależną pokojową politykę zagraniczną, a rozwój ich stosunków dwustronnych nigdy nie był wymierzony w żadną trzecią stronę. Będą nadal rozwijać współpracę ze wszystkimi stronami w duchu wzajemnego szacunku, wzajemnych korzyści, aby zapewnić światu większą stabilność. Stanowisko Chin jest niezmienne – są za utrzymaniem suwerenności i integralności terytorialnej wszystkich krajów, zgodnie z celami i zasadami Karty Narodów Zjednoczonych. W każdej sytuacji należy przestrzegać i uwzględniać uzasadnione obawy o bezpieczeństwo wszystkich krajów. Chiny, wraz ze społecznością międzynarodową są gotowe odegrać aktywną rolę w wypracowaniu pokojowego rozwiązania konfliktu.

Chiny robią wszystko co w ich mocy, aby wspierać pokojowe negocjacje Rosji i Ukrainy oraz pokonać przeszkody jakie stoją na drodze do osiągniecia konsensusu.

4. Makropolityka stymulacji wsparcia – Są trzy jej metody, które mogą być stosowane razem lub pojedynczo:

(a) szeroki program inwestycyjny;

(b) rozdawanie kuponów konsumpcyjnych;

(c) redukcja podatków i opłat dla przedsiębiorstw.

Tą trzecią rząd będzie stosował najczęściej, szczególnie wobec mikroprzedsiębiorstw i jednoosobowych czy rodzinnych działalności gospodarczych. O 18% zwiększona zostanie kwota transferu finansów z budżetu centralnego do lokalnych.

5. Hong Kong – Sytuacja epidemiologiczna jest tam bardzo poważna. Rząd centralny będzie udzielał wszelkiej pomocy, aby to miasto utrzymało swój status międzynarodowego centrum finansów, handlu i żeglugi. Będzie nadal cieszyło się dużym stopniem autonomii.
6. Walka z epidemią (“zero Covid”) – Póki co, wszelkie obostrzenia, w tym te dotyczące wjazdu na teren Chin z zagranicy pozostają w mocy. Epidemia na świecie nie słabnie. W Chinach co chwile pojawiają się nowe ogniska. Rząd będzie podejmował decyzje o ewentualnym zmniejszeniu rygorów w oparciu o zalecenia naukowców. Koronawirus jest wspólnym wrogiem nas wszystkich i dlatego walka z nim wymaga jedności, współpracy, wzajemnej pomocy społeczności międzynarodowej. Chiny koordynują zapobieganie i kontrolę epidemii mając na uwadze rozwój gospodarczo-społeczny, utrzymując międzynarodową wymianę oraz współpracę. Zapobieganie oraz kontrola epidemii będą opierać się jeszcze bardziej na metodach naukowych i na precyzyjnym (punktowym) działaniu w zależności od zmian w sytuacji oraz cech wirusa. Wszystko, by chronić życie i zdrowie ludzi, zapewnić normalną produkcję oraz chronić łańcuch przemysłowy i bezpieczeństwo dostaw.
7. Środowisko dla biznesu – Stale będzie poprawiane poprzez delegowanie uprawnień na niższe szczeble, usprawnianie regulacji, promowanie innowacyjności i kreatywności dla zwiększenia ilość graczy na rynku. Departamenty czy agendy rządu nie mogą polegać tylko na sobie. Powinny włączać w swoje programy najbardziej energiczne podmioty gospodarcze. Kontynuowane będą reformy prorynkowe. W ostaniem roku anulowano ponad 1 000 administracyjnych wymagań i ograniczeń o różnym charakterze. W przeszłości na rejestrację biznesu i otrzymanie licencji oczekiwało się miesiącami. Aktualnie średnio w kraju procedura rejestracji firmy (w tym spółek wszelkiego rodzaju) zajmuje 4 dni, a nierzadkie są lokalizacje, że całość procesu rejestracji odbywa się w ciągu jednego dnia roboczego. Już ok. 90% serwisów rządowych agencji jest dostępna online. Na koniec ubiegłego roku zarejesrtowanych było w Chinach 150 mln podmiotów gospodarczych – w większości z nich to firmy prywatne. Ważną rolę wśród nich odgrywają działalności indywidualne i rodzinne. Sprawne i głębokie reformy, dobre środowisko dla biznesu, liczne podmioty rynkowe, to symptomy zdrowej, sprawnej gospodarki. Rząd zapowiada, że zwalczane będą zachowania i praktyki na rynku, które narażają życie, zdrowie, interes czy własność ludzi w zakresie żywności, medycyny, bezpieczeństwa produkcji, finansów itp. Takie działania będą surowo karane zgodnie z prawem. Kontynuowane będzie ulepszanie regulacji, aby uczestnicy rynku mogli naprawdę konkurować i rozwijać się w uczciwym, sprawiedliwym środowisku.
8. Polityka” wspólnego dobrobytu” – Dla osiągniecia wspólnego dobrobytu niezbędny jest wysiłek wszystkich. Polityka otwarcia Chin nie zmieniła się, nie zmieni i będzie postępowała dalej. Zagraniczny biznes czy inwestorzy mogą swobodnie funkcjonować, rozwijać swoją produkcje i sieć sprzedaży. Jest to korzystane dla wszystkich, nie ma wiec sensu ograniczania tego zjawiska. Wszystkie rodzaje przedsiębiorstw i własności, krajowe oraz zagraniczne mają rozwijać się w jednakowych uwarunkowaniach, uzyskiwać jednakowe szanse, mieć jednakowe prawo do działania w warunkach uczciwiej konkurencji. Chiny są dużym krajem i każdy może znaleźć dla siebie tu miejsce. Ekonomia Chin jest głęboko powiązana ze światem. Jedną trzecią PKB generuje handel zagraniczny. Państwo Środka to drugi największych rynek importowy od dziesięciu lat, zaś pierwszy globalnie w zakresie handlu zagranicznego od lat pięciu. W Chinach wciąż zachodzi proces przejścia z nisko przetworzonej (zaawansowanej) produkcji na tę wysoko zaawansowaną. Będą podejmowane różne działania, aby był Chiny były nadal jednym z najbardziej atrakcyjnych rynków do inwestowania na świecie. Bez względu na sytuację międzynarodową Chiny będą kontynuować otwarcie, które przyniosło korzyści społeczeństwu chińskiemu, jak i całemu światu. Takich drzwi się nie zamyka.

Z trzeciej strony (从第三面)

W czasie tygodniowych obrad Dwóch Sesji deputowani Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych (parlamentu) zgłosili 487 projektów zmian w prawie oraz 8 000 rożnego rodzaju uwag i opinii. Delegaci Ludowej Politycznej Konferencji Konsultacyjnej Chin (organu doradczego parlamentu) przedstawili 5 979 propozycji rozwiązań prawnych. Wśród nich znalazły się dobre, ciekawe, kontrowersyjnie, czy takie całkiem bez sensu. Na przykład:

Edukacja.

• zmniejszenie obciążenia zadaniami studentów;
• rozwój szkolnictwa zawodowego i technicznego, zwiększenie wydatków na ten cel.

Małżeństwo i Rodzina. W tym zakresie było najwięcej propozycji m.in. takie jak:

• wydłużenie płatnego urlopu macierzyńskiego do sześciu miesięcy (średnio w kraju wynosi trzy miesiące),
• przyznawanie miesięcznej pomocy finansowej w wysokości 600 RMB (ok. 415 PLN) dla rodzin z dwójką dzieci oraz w wysokości 1 000 RMB (ok. 692 PLN) dla rodzin z trójką dzieci;
• wydłużenie płatnego urlopu opiekuńczego ojcowskiego z obecnie obowiązujących od 7 do 15 dni do 30 -42 dni;
• promowanie (wspieranie finansowe) zawierania małżeństw i posiadania dzieci przez studentów kończących uczelnie (studia magisterskie);
• propagowanie wśród mężczyzn kończących studia, nie znajdujących się w stałych związkach postawy/obrazu „ciepłego mężczyzny” (暖男): pomagającego, troskliwego, uważnie słuchającego kobiety, wykonującego prace domowe, stawiającego kobietę na pierwszym miejscu, przed sobą, dla którego partnerka jest ważniejsza od robienia kariery i bogacenia się.
• uruchomienie programu umożliwiającego samotnym kobietom w wieku powyżej 30 lat dokonanie sztucznego zapłodnienia (obecnie jest to prawem zabronione), posiadanie jednego dziecka, ale co za tym idzie nadanie samotnej matce wszystkich praw i przywilejów, które posiadają matki zamężne.

Zatrudnienie.

• intensywne zachęcanie młodych ludzi, aby chcieli zostać robotnikami, podejmowali prace w fabrykach, a nie w firmach kurierskich. W okresie ostatnich 5 lat corocznie ubywa z rynku około 1,5 mln robotników, a rośnie liczba osób podejmujących pracę kuriera/dostawcy. Szacuje się, że z początkiem 2022 roku pracę takową w Chinach wykonywało nie mniej niż 10 mln osób. Jednym z czynników wpływających na ten trend jest kwestia płac: kurierzy zarabiają dwukrotnie więcej niż statystyczni robotnicy;
• zwalczanie przyzwyczajenia przedsiębiorstw i firm do zatrudniania/oferowania pracy osobom, które nie przekroczyły wieku 35 lat.

Sport i Kultura.

• w związku z ciągłymi porażkami męskiej reprezentacji piłki nożnej (damska odnosi sukcesy) zaproponowano wprowadzenie do niej “wojskowego stylu zarządzania” – nie ma w reprezentacji kraju miejsca dla zawodników łamiących ustalone zasady, tych o wątpliwej postawie moralnej, czy nie rozumiejących sensu patriotyzmu;
• intensyfikacja promocji tradycyjnej kultury Chin i ustanowienie 20 kwietnia (27 dzień trzeciego miesiąca tradycyjnego kalendarza – GuYu 谷雨 – deszczu ziarna) dniem „chińskich znaków” na cześć kronikarza Cang Jie 仓颉, którego uznaje się za twórcę pisma chińskiego (2667 – 2596 przed naszą erą). Ma to przyczynić się do większej popularyzacji języka i kultury chińskiej, szczególnie za granicą;

Cang Jie to legendarna postać z historii Chin, wynalazca chińskiego pisma. W rzeczywistości powstanie pisma chińskiego było procesem długotrwałym, a Cang Jie nie jest uważany za postać historyczną. Od jego imienia nazwano metodę Cang Jie – sposób wprowadzania chińskich znaków do komputera. Imię Cang Jie nosi również skała na Marsie zbadana przez marsjański łazik Spirit.

Według legendy miał czworo oczu i umiał pisać już w momencie narodzin. Na podstawie obserwacji konstelacji niebiańskich, śladów pozostawianych przez zwierzęta, wzorów na liściach itp. doszedł do wniosku, że można rozróżnić zjawiska przyrodnicze i zapisać je w postaci znaków. Na podstawie swoich obserwacji stworzył chińskie znaki. Waga tego wynalazku była tak wielka, że duchy i bóstwa zakrzyczały, a z nieba padało proso.

Według innej wersji Cang Jie miał być kronikarzem Żółtego Cesarza, zapisującym wydarzenia przy pomocy pisma węzełkowego. Gdy trudno mu było zapamiętać, co znaczyły kolejne węzły, postanowił wymyślić lepszy sposób. Podróżował, szukając rady u wielu mędrców, a wreszcie zamknął się w jaskini, by w spokoju myśleć nad problemem. Ostatecznie stworzył znaki chińskie, których było tak wiele, że nikt, nawet Konfucjusz nie mógł spamiętać więcej niż 70%. Cang Jie wyrzucił więc pozostałe znaki za granice Chin, w ten sposób dając początek także pismom innych ludów.

Cang Jie jest jednym z wielu bóstw czczonych przez taoistów. Jego świątynie – które mają zaznaczać miejsce urodzin, śmierci, lub wynalezienia przez niego znaków – znajdują się m.in. w Shandongu, Henanie, Hebei, Shaanxi – w tej ostatniej prowincji znajduje się największa świątynia Cang Jie, w powiecie Baishui. Ponieważ przy wynalezieniu pisma z nieba padało proso, każdego czwartego miesiąca kalendarza księżycowego, w dwutygodniowym okresie zwanym Gu Yu (dosł. “deszcz ziarna”), w Shanxi urządzano trwające 7-10 dni święto z przedstawieniami teatralnymi, podczas którego Cang Jie ofiarowywano się mantou (bułki na parze) ozdobione znakami i napisami.

Za czasów dynastii Song Cang Jie był czczony przez warstwę niższych urzędników odpowiedzialnych za przepisywanie dokumentów. Urządzali oni każdej jesieni specjalne święto na jego cześć. Cang Jie cieszy się też szacunkiem dzieci, które jeszcze nie chodzą do szkoły, a starsi uczniowie dotykają poświęconych mu stel mając nadzieję na poprawę stylu pisma.

• wprowadzenie dla wszystkich studentów zagranicznych, którzy chcą podjąć studia na tutejszych uniwersytetach, obowiązku posiadania zaświadczenia o zdanym egzaminie z biegłej znajomości języka chińskiego (Chinese Proficiency Test). Ma być ono dołączone do aplikacji o uzyskanie wizy studenckiej;
• wprowadzenie zakazu (ban) dla coraz bardziej popularnej gry komputerowej „Scenariusz Morderstwa” (剧本杀), która jest szkodliwa dla zdrowia psychicznego nieletnich i promuje przemoc oraz treści o charakterze erotycznym. Wielu delegatów wzywa do jeszcze większego zaostrzenia regulacji w sektorze gier internetowych i komputerowych.

Przestępstwa i Kary.

ten sam delegat, jak i w zeszłym roku, złożył propozycję dekryminalizacji prowadzenia samochodu po spożyciu alkoholu. Każdego roku za prowadzenie pojazdów po pijanemu karanych jest ponad 300 tys. kierowców, którzy karani są m.in. wpisem o karalności do akt personalnych. Sprawia to m.in., że osoby takie mają trudności w podjęciu pracy, ale również tracą wiele przywilejów z zakresu usług socjalnych i publicznych;

wniesiono o uzupełnienie kodeksu karnego o przestępstwo niebezpiecznej jazdy, w trakcie której kierowca prowadzą pojazd wysyła wiadomości tekstowe, lub w inny sposób korzysta z telefonu komórkowego (rozmowa, przeglądanie widomości, granie…);

postulowano zaostrzenie kar za handel ludźmi, łącznie z wprowadzeniem kary dożywocia, a nawet kary śmierci i karanie surowe zarówno handlarzy, jak i tych, którzy płacą handlarzom za „kupowanych” przez siebie ludzi. Aktualnie do odpowiedzialności pociągany jest tylko… kupujący. Za udział w tym procederze, wedle obecnie obowiązujących przepisów grozi kara maksymalna 3 lat więzienia;

zaproponowano ustanowienie centralnej bazy/wykazu osób, które popełniły przestępstwa na tle seksualnym, zwłaszcza wobec dzieci i nieletnich, ze szczególnym uwzględnieniem nauczycieli i pracowników placówek oświatowych. Każda szkoła i placówka edukacyjna mogłaby sprawdzić pod tym względem przeszłość kandydata do pracy.

A tak przy okazji (顺便提一下)

Tegoroczne Dwie Sesje, choć uważane za jedno z najważniejszych wydarzeń w życiu politycznym kraju i cieszące się dużym zainteresowania wielu mediów, nie były tak interesujące jak w roku minionym. Nie było gorących dyskusji, elektryzujących tematów.

To na czym najbardziej koncentruje się uwaga świata, czyli konflikt rosyjsko – ukraiński w zasadzie w ciągu Dwóch Sesji nie istniał. Jedynie reporterzy zagraniczni na konferencjach prasowych szefa MSZ i premiera pytali o ich stosunek do wojny w Europie. Ale dla 5000 delegatów i deputowanych tematu nie było. Nikt nie wspomniał o konflikcie w oficjalnym przemówieniu (jedynie premier w jednym zdaniu swojego raportu z prac rządu i planach na ten rok). Oczywiste, że władze nie chciały osłabiać koncentracji obu sesji na tematach ekonomicznych i społecznych istotnych dla China na rzecz sprawy tak gorącej, ale zarazem odległej jak to, co się dzieje na Ukrainie.

Innym zaskoczeniem był fakt, iż podczas Dwóch Sesji niezwykle rzadko wspominano w wystąpieniach o kwestii Tajwanu. Ograniczono się do jednozdaniowych wzmianek, gdy zazwyczaj Tajwanowi poświęcano co najmniej akapit, czy dwa.

Epidemia sprawiła, że wydarzeniu towarzyszyło znacznie mniej dziennikarzy akredytowanych, szczególnie tych z zagranicy. Telewizje chińskie (centralna i lokalne) zaprezentowały nowy styl relacji transmisji z obrad. Nie koncentrowano się na liderach – całą uwagę skupiono na delegatach. Dziennikarze mogli swobodniej poruszać się w pomieszczeniach, gdzie odbywały się obrady, ale tez i wydarzenia towarzyszące. Wszyscy delegaci nosili maseczki – za wyjątkiem członków prezydium sesji. Premier, zgodnie z tradycją, w pierwszym dniu obrad odczytał raport z prac rządu w 2021 i plan gospodarczy na rok 2022. Całe przemówienie trwało godzinę. Premier przemawiając aż 76 razy powtórzył słowo „stabilizacja”. Głównie w kontekście rozwoju gospodarczego w bieżącym roku.

W Wielkim Holu Ludowym (人民大会堂) na placu TienAnMen  (天安门广场) w centrum Pekinu od 4 do 10 marca obradowało 2 100 delegatów Ludowej Politycznej Konferencji Konsultacyjnej Chin, a od 5 do 11 marca 2 900 deputowanych Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych.

W czasie obrad na stole przed przewodniczącym Xi, zgodnie z nową tradycją stały dwa kubeczki. Nie jeden, a dwa.

To obyczaj, który stał się normą od 16 listopada 2021 roku, dnia, w którym miała miejsce konferencja online z prezydentem USA Joe Bidenem. Wtedy właśnie przed Xi stały dwa kubeczki. A ponieważ to w realiach chińskich zmiana niezwykła (i pozostająca bez wyjaśnienia) jest źródłem wielu spekulacji. W jednym kubeczku jest z pewnością herbata. Ale co znajduje się w drugim? Może kawa, bo Xi lubi. A może zioła wzmacniające, bo może na zdrowiu słabuje i dłuższe publiczne występy nadszarpują jego siły? I tak mnożą się plotki i ploteczki.

Autor: 梁安基 Andrzej Z. Liang, 上海 Shanghai, 中国 Chiny

e-mail: azliang@chinamail.com

Redakcja: Leszek B. Ślazyk

e-mail: kontakt@chiny24.com

© 09/2022 www.chiny24.com