Co to jest dyrektywa LVD i dyrektywa EMC?

Andrzej Kamiński 28-06-2021

0 1 131

W większości szkół zakończenie roku szkolnego miało miejsce w ostatni piątek (25.06.2021) co oznacza, że od kilku dni dzieci cieszą się upragnionymi wakacjami

W ruch pójdą wszelkie basenowe dmuchańce, piłki, rakietki do badmintona. Dołączą do nich z całą pewnością głośniki bezprzewodowe, tablety, laptopy, aparaty fotograficzne i inne urządzenia klasyfikowane jako sprzęt elektryczny i elektroniczny.

Dziś skoncentrujemy się na kwestii bezpieczeństwa przy korzystaniu z takiego sprzętu. Na straży tego bezpieczeństwa stoją dwie Dyrektywy Nowego Podejścia – LVD oraz EMC.

Dyrektywa LVD (od angielskiego Low Voltage Directive) 2014/35/UE (https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32014L0035&from=EN), zwana również niskonapięciową, weszła w życie w dniu 26 lutego 2014 r. i podobnie jak inne dyrektywy (RoHS, RED) ma zapewnić spełnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia osób i zwierząt korzystających ze sprzętu elektrycznego.

Co to jest ten sprzęt elektryczny?

Zgodnie z zapisami dyrektywy jest to każdy sprzęt użytkowany przy zastosowaniu zasilania o napięciu z zakresów między 50 V a 1000 V prądu przemiennego oraz między 75 V a 1500 V prądu stałego z kilkoma wyjątkami.

Wydzielony spod zapisów dyrektywy jest

sprzęt o przeznaczeniu medycznym,
liczniki energii elektrycznej,
gniazdka do użytku domowego oraz
części elektryczne do wind (również towarowych)

Jakie obowiązki mają producenci sprzętu elektrycznego, a jakie importerzy?

Producent ma obowiązek sporządzić dokumentację techniczną, która będzie umożliwiała ocenę zgodności wytwarzanego sprzętu elektrycznego z wymaganiami dyrektywy. Dodatkowo musi uwzględnić analizę oceny ryzyka wynikającego z korzystania z tegoż sprzętu.

Na podstawie tej dokumentacji zawierającej informacje o konstrukcji i zasadach działania sprzętu producent sporządza deklarację zgodności oraz nanosi oznaczenie CE.

Podobnie jak w przypadku innych dyrektyw, dokumentację należy przechowywać przez okres 10 lat od wprowadzenia danego sprzętu do obrotu.

Ponieważ zgodność z dyrektywą ma obowiązywać dla całości produkcji seryjnej sprzętu, producenci mają obowiązek znakowania sprzętu numerami partii, serii, bezpośrednio na produkcie, a gdy jest to niemożliwe – na opakowaniu, lub w dodatkowej dokumentacji.

Importer sprzętu elektrycznego musi przede wszystkim skontrolować, czy producent wypełnił wszystkie ciężące na nim obowiązki.

Warto w tym miejscu na chwilę zastanowić się nad kwestiami odpowiedzialności za transport i przechowywanie sprzętu elektrycznego. Należy pamiętać, że zgodnie z regulacjami Incoterms 2020 jeśli importujemy na zasadach FOB, to na nas, jako importerach (kupujących), spoczywa pełna odpowiedzialność za zapewnienie właściwego transportu i zabezpieczenia przewożonego sprzętu elektrycznego.

Mając na względzie liczne zagrożenia jakie mogą się wiązać z używaniem wadliwego sprzętu elektrycznego, importerzy powinni na bieżąco informować producentów (dystrybutorów) o stwierdzonych lub zgłoszonych przypadkach usterek stwarzających zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa użytkowników końcowych.

Ponieważ sprzęt elektryczny i elektroniczny uznajemy także za bezpieczny, gdy nie przeszkadza w pracy innych urządzeń, to musi on spełniać również wymagania tak zwanej kompatybilności elektromagnetycznej.

Podając za Wikipedią (https://tinyurl.com/4truts):

Kompatybilność elektromagnetyczna to zdolność danego urządzenia elektrycznego lub elektronicznego do poprawnej pracy w określonym środowisku elektromagnetycznym i nieemitowanie zaburzeń pola elektromagnetycznego zakłócającego poprawną pracę innych urządzeń pracujących w tym środowisku^[1].

Na straży tej kompatybilności stoi inna dyrektywa Nowego Podejścia, numer 2014/30/UE (https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32014L0030&from=ES), czyli dyrektywa EMC (od angielskiego ElectroMagnetic Compatibility)

Zgodnie z treścią tej dyrektywy każda urządzenie ma pracować w taki sposób, aby nie zaburzało pracy innych urządzeń. Wystąpienie zakłóceń może wpływać na błędy i przerwy w pracy innych maszyn.

Jakie urządzenia podlegają pod dyrektywę?

Dyrektywa EMC dotyczy wszystkich urządzeń, które mają aktywne elementy elektroniczne czyli np.:

ładowarki do telefonów,
sprzęt AGD jak pralki, zmywarki, etc.
sprzęt RTV jak telewizory wraz z pilotami,
konsole do gier,
laptopy oraz komputery,
wymienione na początku artykułu głośniki bezprzewodowe
wszelkiego typu zabawki zdalnie sterowane.

Podobnie jak w przypadku dyrektywy LVD producenci mają obowiązek sporządzenia stosownej dokumentacji technicznej, którą przechowują przez okres 10 lat. Na jej podstawie przeprowadzają ocenę zgodności UE i umieszczają oznakowanie CE

Jako importerzy mamy obowiązek wprowadzać do obrotu tylko aparaturę zgodną z wymaganiami.

Jeśli uznamy, że aparatura nie jest zgodna z wymaganiami, jako importer nie możemy wprowadzić jej do obrotu, dopóki nie zostanie zapewniona zgodność. O fakcie tym powinniśmy powiadomić producenta oraz organ nadzoru rynku, którym w przypadku Polski jest UKE – Urząd Komunikacji Elektronicznej.